درباره رمزارز بیت کوین یک شکل دیجیتالی از پول نقد است. اما برخلاف ارز فیات سنتی، هیچ بانک مرکزی برای کنترل آن وجود ندارد. هر واحد بیت کوین منحصر به فرد است و نمیتوان آن را کپی یا تخریب کرد. این شبکه بر روی یک شبکه توزیع شده قرار دارد که توسط هزاران کامپیوتر در سراسر جهان نگهداری میشود.
سوالی که در ابتدای ساخت این رمزارز ذهن دانشمندان و توسعه دهندگان علوم کامپیوتری را به خود مشغول کرد این بود که اگر دادهها نتوانند کپی شوند چه میشود؟ اگر چیزی شبیه به یک عنصر داده منحصر به فرد وجود داشته باشد و اگر بتوان آن را از یک کاربر به کاربر دیگر منتقل کرد چه؟
سرانجام نتایج عملی، پاسخ این سوالات را روشن ساخت که دادههای منحصر به فرد قابل کپی برداری نمیتوانند به عنوان پول نقد دیجیتال استفاده شوند. اگرچه مدلهای دیگری از ارزهای دیجیتال نیز وجود داشت، اما رمز ارز بیت کوین اولین نوع ارزهای دیجیتال بود که تکنیکهای رمزنگاری را اجرا کرد و آغاز رمزارزهای پایه را رقم زد. بسیاری از افراد هیچ تجربهای از نحوه دقیق کارکرد بیت کوین ندارند و بنابراین ممکن است از خود بپرسند که رمزارز بیت کوین چیست و چگونه کار میکند؟ فناوری اساسی که رمزارزهای پایه را بسیار متفاوت میکند موضوع جذابی است اما برای اکثر ما، یکی از پیچیدهترین مسائل نیز هست. در ادامهی مقاله به بررسی دقیق این رمزارز و نحوه کارکرد آن میپردازیم.
رمزارز بیت کوین چیست؟
رمزارز بیت کوین (با نام اختصاری BTC) چیست که به راحتی و بدون چاپ یا ضرب سکه میتوان از آن به عنوان ارز دیجیتال استفاده کرد؟ سیستم این رمزارز غیرمتمرکز است، یعنی هیچ دولت و نهادی مانند بانکها یا هر سازمان دیگری که آن را کنترل کند وجود ندارد و سازندگان آن ناشناس هستند. رمزارز بیت کوین به جای استفاده از نام، شماره مالیات یا شمارههای تأمین اجتماعی، خریداران و فروشندگان را از طریق کلیدهای رمزگذاری به یکدیگر متصل میکند و سرچشمه آن از بالا به پایین مانند ارزهای سنتی نیست، بلکه این سکه توسط رایانههای قدرتمند استخراج میشود. بیت کوین یک ارز دیجیتال است که در ژانویه ۲۰۰۹ تأسیس شد. سازنده آن فردی با هویت عجیب Satoshi Nakamoto است که هنوز هویت واقعی وی تأیید نشده است.
حتی اکنون بعد از گذشت سالها از ۲۰۰۹ تاکنون، کسی نمیداند که دقیقا چه کسی این رمزارز را ساخته است. Satoshi Nakamoto نام شخص یا گروهی از افراد است که وایت پیپر اصلی رمزارز بیت کوین را در سال ۲۰۰۸ منتشر کردند و روی نرمافزار اصلی بیت کوین کار کردند که نهایتا در سال ۲۰۰۹ منتشر شد. در طی سالها پس از آن زمان، بسیاری از مردم ادعا میکردند که افرادی هستند که در پشت این نام مستعار پنهان شدهاند، اما هویت واقعی Satoshi تا امروز در تاریکی باقی ماندهاست. رمزارز BTC نسبت به ابزارهای پرداخت آنلاین سنتی، هزینه تراکنش کمتری را دارد و برخلاف ارزهای صادرشده توسط دولت، BTC با روشی غیرمتمرکز اداره میشود.
هیچ بیت کوینی به صورت فیزیکی وجود ندارد و فقط اعتباراتی وجود دارند که در یک فهرست عمومی در فضای ابری نگهداری میشود و (همراه با همه معاملات بیت کوین) برای مشخص شدن این اعتبارات و معاملات، قدرت محاسباتی بالایی نیاز است. بیت کوین توسط بانکها یا دولتها صادر نمیشود و از طرف آنها پشتیبانی نمیشود. اگرچه رمزارز بیت کوین یک پول رایج قانونی نیست، اما محبوبیت بسیار بالایی دارد و صدها ارز دیجیتال دیگر بعد از آن راهاندازی شدند که در مجموع به عنوان آلت کوین (altcoin) شناخته میشوند.
بیت کوین به عنوان پول
وقتی صحبت از رمزارز بیت کوین به عنوان پول میشود، میتوان آن را ارز دیجیتالی تعریف کرد که براساس سیستم اقتصادی نظیر به نظیر (peer to peer) عمل میکند. رمزارز بیت کوین به عنوان پول نقد دیجیتال به وسیله هزاران کد مدیریت میشود و نرم افزار آن مبتنی بر سیستم منبع باز (open-source) است که اغلب توسط یک جامعه بزرگ از توسعهدهندگان بهروز میشود. در ابتدا این نرمافزار با نام Bitcoin نیز شناخته میشد. برای جلوگیری از سوءتعبیرها، نرمافزار اصلی بیت کوین در سال ۲۰۱۴ رسماً به Bitcoin Core تغییر نام پیدا کرد.
رمزارز بیت کوین و بلاکچین
بیت کوین توسط یک مرجع یا آژانس واحد، صادر یا تنظیم نمیشود بلکه توسط بسیاری از رایانهها (گرهها) در سراسر جهان پشتیبانی میشود. شبکه رمزارز بیت کوین بنیان خود را روی یک دفتر توزیع شده، موسوم به بلاکچین قرار داده است.
بلاکچین مسئول حفظ لیست سازمان یافته کلیه معاملات از طریق ارسال یا دریافت رمزارز بیت کوین است. این معاملات در بلوکهای دارای پیوند، ادغام شده و زنجیره بلوکی را تشکیل میدهند که به عنوان بلاکچین شناخته میشود. به دلیل ویژگیها و عملکردهای متعدد، مردم اغلب در مورد تفاوت بیت کوین و بلاکچین سردرگم میشوند ، زیرا ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند ولی در عین حال مفاهیمی متفاوت هستند.
بلاکچین چیست؟
در واقع بلاکچین مجموعهای از سوابق است که دقیقاً مانند یک دفتر عمومی یا پایگاه داده مسطح عمل میکند. با این حال، منحصر به فرد بودن آن به مکانیزمی بستگی دارد که از طریق آن این سوابق را تأیید و محافظت میکند. دادههای واضح و بدون تغییر از همان روزهای اولیه ذخیرهسازی دیجیتال باعث ایجاد مزاحمت برای برنامه نویسان شدند و این سوال ایجاد شد که اگر دادههای موجود در یک هارد دیسک به راحتی قابل تغییر باشد، نسخه قانونی و واقعی آن چیست؟ این یک سوال دشوار بود که تا اوایل دهه ۱۹۹۰ که استوارت هابر و دبلیو اسکات استورنتتا نمونه اولیهای از بلاکچین را بنیان نهادند، پاسخ واضحی برای آن نبود.
آنها اولین کسی بودند که از cryptographic proof برای ایجاد یک بلاکچین برای جلوگیری از دستکاری اطلاعات استفاده کردند. کار هابر و دبلیو اسکات استورنتتا، هال فینی و بسیاری دیگر از دانشمندان علوم رایانه را ترغیب کرد و سرانجام به ایجاد بیت کوین منجر شد. وایت پیپر (white paper) به قراردادهای هوشمند بین نادهای رمزارزها گفته میشود که تحت شرایط خاصی و با توافق طرفین قادر به انجام تراکنشهای از پیش تعیین شده هستند. وایت پیپیر بیت کوین اولین بار در سال ۲۰۰۸ توسط ساتوشی ناکاموتو و اولین بلوک در ۳ ژانویه ۲۰۰۹ عرضه شد. رمزارز بیت کوین در سال ۲۰۰۹ راهاندازی شد و اکنون دارای بزرگترین حجم بازار رمزارزها در جهان است.
برخلاف ارزهای فیات، بیت کوین از طریق توزیع، معامله و ذخیرهسازی به وسیله سیستم غیرمتمرکزی که آن را به عنوان بلاکچین میشناسیم، ایجاد میشود. پیشینهی این رمزارز باعث میشود که آن را به عنوان یک ارزش سرکش بشناسیم، قیمت رمزارز بیت کوین در سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۰۰۰ دلار و در اوایل سال ۲۰۲۱ تا حدود ۴۰۰۰۰ دلار پیش رفت.
رمزارز بیت کوین چگونه کار میکند؟
این رمزارز یکی از اولین ارزهای دیجیتالی است که از فناوری peer-to-peer استفاده میکند که پرداخت فوری را امکانپذیر میکند. شرکتها و اشخاصی که قدرت محاسباتی کافی دارند میتوانند در شبکه این رمزارز شرکت کنند و به عنوان ماینر شناخته میشوند، این افراد به شبکه ماینینگ رمزارز بیت کوین میپیوندند و پاداشهایی را به شکل کارمزد معاملات پرداخت شده در شبکه دریافت میکنند. ماینرها میتوانند به عنوان یک مرجع غیرمتمرکز که اعتبار شبکه بیت کوین را تقویت میکنند شناخته شوند. زمانی که سکههای جدید توسط ماینرها تولید میشوند، این سکهها به ماینرها داده میشوند و این چرخه به صورت ثابت و دورهای رو به کاهش میرود تا زمانی که کل ۲۱ میلیون سکه بیت کوین موجود، استخراج شوند. پس از دستیابی به عرضه ۲۱ میلیون بیت کوین، هیچ سکه جدیدی استخراج نمیشود.
در حال حاضر حدود ۳ میلیون سکه استخراج نشده وجود دارد و این یکی از تفاوتهای رمزارز بیت کوین با ارز فیات است. در سیستمهای بانکی متمرکز میزان ارزی که وارد بازار میشود، برای حفظ ثبات قیمتها، متناسب با میزان تقاضای بازار است، در حالی که یک سیستم غیرمتمرکز مانند بیت کوین میزان انتشار را از قبل و با استفاده از الگوریتم تعیین میکند.
ماینینگ رمزارز بیت کوین
ماینینگ رمزارز بیت کوین پروسهای است که در آن بیت کوین وارد بازار میشود. به طور کلی، ماینینگ نیاز به حل معماهای پیچیده محاسباتی دارد تا یک بلوک جدید برای افزودن به بلاکچین پیدا کند.
با همکاری بلاکچین، سوابق معاملات در طول ماینینگ، در سراسر شبکه بررسی و اضافه میشوند. ماینرها به دلیل افزودن بلاک به بلاکچین، پاداشی در قالب مقداری بیت کوین دریافت میکنند. پاداش ماینینگ، بعد از اضافه کردن هر ۲۱۰۰۰۰ بلوک نصف میشود، پاداش بلوک در سال ۲۰۰۹، ۵۰ سکه جدید بود و در حال حاضر ۱۲.۵ است و پس از نصف شدن بیت کوین در سال ۲۰۲۰ به ۶.۲۵ خواهد رسید. تعداد سکه بیت کوین در هر ۴ سال نصف میشود. در گذشته، قیمت پس از نصف شدن افزایش مییافت اما به طور قطع این موضوع به رابطه بین عرضه و تقاضا بستگی دارد.
در حقیقت، کاهش نصف رمزارز بیت کوین باعث کاهش عرضه بیت کوین و کمبود دارایی میشود و اگر تقاضا وجود داشته باشد، احتمال افزایش قیمت وجود دارد مثلا در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲، روز نصف شدن رمزارز بیت کوین، قیمت این رمزارز از ۱۱ دلار به ۱۲ دلار افزایش یافت. ماینینگ این سکه در سال آینده ادامه داشت و در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۳ به ۱۰۳۸ دلار رسید.
با تولید هرچه بیشتر این سکه، فرآیند ماینینگ به دلیل پیچیدهتر شدن محاسبات، دشوارتر میشود. سختی استخراج از سال ۲۰۰۹ که این رمزارز شروع به کار کرد از ۱.۰ شروع شد و در پایان سال تنها ۱.۱۸ بود. از اکتبر ۲۰۱۹، سختی ماینینگ بیش از ۱۲ تریلیون خواهد بود. زمانی، یک رایانه معمولی برای فرآیند استخراج کافی بود اما اکنون ماینرها باید از سختافزارهای پیچیده و گران قیمت مانند مدارهای مجتمع مخصوص برنامه (ASIC) و واحدهای پردازشی پیشرفتهتری مانند واحد پردازش گرافیک (GPU) استفاده کنند. این پردازندههای پیچیده استخراج به عنوان ” mining plants” شناخته میشوند. مطالب مرتبط را بخوانید.
عوامل موثر بر سودآوری ماینینگ بیت کوین
این سکه به هشت رقم اعشاری (۱۰۰ میلیونیم بیت کوین) قابل تقسیم است و به کوچکترین واحد آن ساتوشی گفته میشود. اگر ماینرها و توسعهدهندگان این سکه قبول کنند، میتوان بیت کوین را به ارقام اعشاری بیشتری نیز تقسیم کرد. چندین عامل سطح سودآوری ماینینگ این رمزارز را تعیین میکنند. این عوامل عبارتند از:
- هزینه برق برای تأمین انرژی رایانه و سیستم ماینینگ
- در دسترس بودن و قیمت رایانه و سیستم ماینینگ
- سطح دشواری ماینینگ
قبل از شروع به ماینینگ باید هزینه تجهیزات، برق، دشواریهای استخراج و تأثیر قیمت بیت کوین در پاداش احتمالی ماینینگ را در نظر بگیرید، تا بتوانید تعیین کنید که ماینینگ این سکه برای شما سودآور است یا خیر. اگر تاریخ تکرار شود و قیمت رمزارز رمزارز بیت کوین در آوریل ۲۰۲۰ افزایش یابد، معاملهگران بیشتری ممکن است این رمزارز را بخاطر ترس از دست دادن سرمایه، تحریک تقاضا و در نهایت افزایش قیمت، خریداری کنند.
تفاوت رمزارز بیت کوین با ارزهای فیات
عدم تمرکز
ویژگی اصلی بیت کوین غیرمتمرکز بودن آن است. هیچ موسسه و سازمانی، شبکه این رمزارز را کنترل نمیکند و توسط گروهی از برنامه نویسان داوطلب حمایت میشود و به وسیلهی یک شبکه باز رایانه اختصاصی در سراسر جهان اداره میشود. این موضوع باعث جذب افراد و گروههایی میشود که از کنترل داراییشان توسط بانکها یا دولت رضایت ندارند.
عرضه محدود
عرضه ارزهای فیات محدود نیست و بانکهای مرکزی میتوانند ارز را به میزان دلخواه خود صادر کنند و سعی کنند ارزش یک ارز را در مقایسه با ارزهای دیگر دستکاری کنند و دارندگان ارز و بهویژه شهروندان گزینههای کمی برای کاهش هزینهها دارند. با این وجود در رمزارز بیت کوین این موضوع به شدت توسط الگوریتمها کنترل میشود. تعداد بیت کوینهایی که در هر ساعت وارد جریان بازار میشوند بسیار کم است و این موضوع تا زمانی که تعداد سکهها به ۲۱ میلیون نرسد همچنان رو به کاهش است. این موضوع باعث جذابیت این رمزارز میشود، زیرا به عنوان یک دارایی، از نظر تئوری با افزایش تقاضا و ثابت ماندن یا کاهش عرضه، ارزش افزایش مییابد.
توزیع شده و ایمن
فناوری زیربنای بیت کوین برای تضمین یکپارچگی دادهها و معاملات طراحی شده است. ابتدا هر معامله با استفاده از تکنیکهای رمزنگاری که اطمینان حاصل میکنند که هزینهها فقط یکبار انجام شوند، به صورت دیجیتالی بررسی و امضا میشود، وقتی تأیید شود که معامله معتبر است، از طریق فرایندی به نام ماینینگ که شامل رمزنگاری بیشتری است، به طور دائم در بلاکچین ثبت میشوند.
شاید به نظر برسد که این فرآیند اضافی و زمانبر است اما تأثیر بسیار زیادی در امنیت سیستم دارد. برای تغییر بلاکچین بیت کوین، کل بلاکها باید قطعه قطعه رمزگشایی شوند، عملی که حتی برای قدرتمندترین کامپیوترها نیز غیرممکن است، پس عملا هک این سیستم امکان ناپذیر است.
قدرت دادههای منحصربهفرد
بیشتر ارزش فناوری دیجیتال امروز، از دادههایی که کپی و تکثیر آنها آسان است به دست آمدهاند و بیشتر عملکرد آینده این فناوری در نتیجه استفاده از اطلاعات منحصر به فرد و بررسی تعامل احتمالی آن خواهد بود اما معاملات مالی پیچیده مانند بیت کوین، بسیار دقیقتر هستند و تمایل به خطا در آنها کمتر است.
چگونه میتوان بیت کوین را به پول نقد تبدیل کرد؟
از رمزارز بیت کوین میتوان برای خرید یا پرداخت از طریق اینترنت در هزاران مکان پذیرش کننده بیت کوین استفاده کرد. قیمت این رمزارز دائما در حال تغییر است و قیمت آن را میتوانید در صرافیهای معتبر مانند Binance به دلار مشاهده کنید. این سکه یک دارایی بسیار ارزشمند است، ارزش آن در سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰ فقط چند دلار بود و در دسامبر ۲۰۱۷ تقریباً به ۲۰،۰۰۰ دلار رسید تا تبدیل به سودآورترین دارایی دهه شود. بیت کوین را میتوان در چند مرحله آسان به پول نقد تبدیل کرد. اگر این سکه را معامله میکنید و میخواهید پول نقد حاصل را مستقیماً به یک حساب بانکی منتقل کنید، سادهترین روش این است که این رمزارز را از طریق صرافی رمزارزها مانند Binance ، Coinbase یا Kucoin بفروشید.
اگر دوستانی دارید که مایل به خرید بیت کوین هستند، میتوانید رمزارز بیت کوین خود را با ارز فیات معاوضه کنید. همچنین میتوانید debit card بیت کوین دریافت کنید و این رمزارز را در چندین وبسایت بفروشید.
یکی از راههای دیگر این است که از دستگاه خودپرداز این رمزارز استفاده کنید. در حال حاضر بیش از ۲۲۰۰ دستگاه خودپرداز بیت کوین در سراسر جهان وجود دارد که اگر در نزدیکی شما باشد میتوانید به وسیله آن سکه خود را با پول نقد عوض کنید. بیشتر بدانید.
کیف پولهای رمزارز بیت کوین
روشهای زیادی برای دریافت کیف پول بیت کوین وجود دارد:
- در صرافیهای رمزنگاری حساب ایجاد کنید.
- از کیف پول آنلاین استفاده کنید.
- از کیف پول آفلاین (سخت افزاری) استفاده کنید.
بیشتر صرافیهای رمزنگاری شده مانند Binance هنگام ایجاد حساب، آدرس بیت کوین را به شما ارائه میدهند.
صرافیهای رمزنگاری، آنلاین هستند و پول شما را در معرض خطر هکرها یا نرمافزارهای مخرب قرار میدهند.
همچنین کیف پولهای آنلاین معتبری زیادی وجود دارد که میتوانید از آنها برای دریافت آدرس رمزارز بیت کوین استفاده کنید. Exodus و Jaxx دو گزینه قابل اعتماد هستند که نه تنها از بیت کوین، بلکه از سایر رمزارزهای پایه نیز پشتیبانی میکنند.
کیف پولهای آفلاین روش دیگری است که برای دریافت آدرس ذخیره این سکه پیشنهاد میشود یا میتوانید از نمونه کارهای سختافزاری مانند Trezor و Ledger استفاده کنید و یا برای پول خود یک کیف پول کاغذی تهیه کنید. از آنجا که این کیف پولها آفلاین هستند، با استفاده از آنها خطر هک شدن را کاهش میدهید.
اگر میخواهید بیت کوین دریافت کنید، باید آدرس بیت کوین خود را با شخصی که قصد دارد به شما بیت کوین پرداخت کند، به اشتراک بگذارید. آدرس بیت کوین شما اغلب به عنوان آدرس کیف پول یا آدرس عمومی شما شناخته میشود. آدرس BTC شما شامل ۲۶ تا ۳۵ حرف و عدد است که کیف پول بیت کوین شما را تشخیص میدهد. آدرسهای بیت کوین با عدد ۱ یا ۳ شروع میشوند و بین حروف کوچک و بزرگ تفاوت قائل میشوند.
مهمترین چیزی که باید بخاطر بسپارید، فقط ارسال یا دریافت بیت کوین به آدرس بیت کوین است، اگر Ethereum یا هر ارز رمزنگاری شده دیگری را به آدرس بیت کوین خود ارسال یا دریافت کنید شما هرگز آن را دریافت نخواهید کرد و اعتبارات آن رمزارز خاص که میخواهید در آدرس بیت کوین خود ارسال یا دریافت کنید، برای همیشه از بین میرود. بنابراین فقط بیت کوین را در آدرس بیت کوین ارسال یا دریافت کنید.
هر ارز رمزنگاری شده مانند Bitcoin، Ethereum، Litecoin و غیره، آدرسهای منحصربهفرد خود را دارند و نمیتوانند به آدرس رمزارزهای دیگر ارسال و دریافت شوند. این آدرس، یک آدرس عمومی در نظر گرفته میشود؛ زیرا برخلاف کلمات خصوصی که کیف پول شما را امن میکند، میتواند برای عموم آزاد باشد.
اکثر کیف پولها آدرس رمزارز بیت کوین شما را به راحتی قابل دسترسی قرار میدهند و میتوانید آدرس خود را به راحتی در تب Receive BTC در کیف پول یا صرافی رمز ارز خود پیدا کنید.
چرا باید بیت کوین بخریم؟
دو دلیل عمده برای خرید رمزارز بیت کوین وجود دارد:
- بیت کوین ۲۱ میلیون عرضه سکه ثابت دارد و وقتی همه سکهها استخراج شود، قیمت آن درست مثل طلا که عرضه محدودی هم دارد، سر به فلک میکشد.
- معاملات این سکه قابل اطمینان هستند و قابل سانسور نیستند و این موضوع آن را به یک شبکه شفاف تبدیل میکند.
دلایل عدم خرید این رمزارز این است که هنوز به درستی تصویب نشده و معلوم نیست که جامعه بینالملل درباره بیت کوین چه نتیجهای میگیرند و آیا آن را تصویب میکنند یا آن را منع میکنند.
آیا بیت کوین قانونی است؟
قانونی بودن بیت کوین از کشوری به کشور دیگر متفاوت است اما با این وجود این رمزارز بیت کوین در هیچ کشوری به عنوان پول رایج و قانونی پذیرفته نشده است. ارزهای قانونی، به ارزهایی مانند دلار، یورو و… گفته میشود که به طور گستردهای توسط بانکها و دولتهای سراسر جهان پذیرفته شده و عرضه میشوند.
رمزارز بیت کوین در همه جای دنیا به عنوان یک ارز قانونی پذیرفته نیست. در بسیاری از کشورها این سکه قانونی است که اگر هر دو طرف قبول کنند معامله خود را با این رمزارز انجام دهند به عنوان گزینهای برای پرداخت استفاده میشود.
کشورهایی که بیت کوین در آنها قانونی است عبارتند از:
- ایالات متحده
- کانادا
- استرالیا
- اتحادیه اروپا
- ژاپن
- کره جنوبی
- و کشورهایی که این سکه را قانونی نمیدانند عبارتند از:
- چین
- هند
- روسیه
- ویتنام
- کلمبیا
نتیجهگیری
بیت کوین به عنوان اولین رمزارز و پادشاه رمزارزها شناخته میشود و اکنون بیشترین حجم سرمایه در بازار رمزارزها را در اختیار دارد. این سکه به دلیل محدود بودن آن، قیمتی همواره صعودی دارد و پیشبینیهای تحلیلگران نوید قیمت ۱۵۰ هزار تا ۳۰۰ هزار دلار آن تا انتهای سال ۲۰۲۱ را میدهد. افراد زیادی در سراسر دنیا مشتاق معامله و خرید و فروش این رمزارز هستند و اکنون به عنوان یک دارایی بسیار با ارزش شناخته میشود. اگر شما هم به دنیای ارزهای دیجیتال علاقهمند هستید، این رمزارز به عنوان یکی از مطمئنترین گزینهها در این بازار به شما میشود.