سلطه هوش مصنوعی بر سرمایه‌گذاری خطرپذیر

خبرهای جدید حاکی از تغییرات بنیادین در دنیای سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC) است. بر اساس داده‌های منتشر شده از سوی Pitchbook، استارت‌آپ‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی (AI) در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵، گوی سبقت را از سایر بخش‌ها ربوده و بیشترین سهم را از سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر در سطح جهان به خود اختصاص داده‌اند. این گزارش نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران با اشتیاق فراوان به سمت هوش مصنوعی هجوم آورده‌اند و این فناوری نوظهور، به آهن‌ربای اصلی سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر تبدیل شده است. در این مقاله، به بررسی دقیق‌تر این گزارش، دلایل این تغییر روند و تاثیر آن بر سایر حوزه‌های فناوری، از جمله ارزهای دیجیتال، خواهیم پرداخت.

رشد چشمگیر هوش مصنوعی در سال‌های اخیر، به ویژه با ظهور مدل‌های زبانی بزرگ و کاربردهای متنوع آن، توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرده است. پتانسیل‌های تحول‌آفرین هوش مصنوعی در صنایع مختلف، از بهداشت و درمان گرفته تا خودروهای خودران و خدمات مالی، باعث شده تا سرمایه‌گذاران خطرپذیر به طور فزاینده‌ای به سمت استارت‌آپ‌های این حوزه متمایل شوند. این گزارش جدید Pitchbook، تاییدی بر این روند رو به رشد است و نشان می‌دهد که هوش مصنوعی، اکنون در مرکز توجه سرمایه‌گذاران خطرپذیر جهانی قرار گرفته است.

در این مقاله، ضمن بررسی جزئیات گزارش Pitchbook و تحلیل‌های کارشناسان، به مقایسه وضعیت سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی با سایر حوزه‌های فناوری، به ویژه حوزه ارزهای دیجیتال، خواهیم پرداخت. هدف ما ارائه یک دیدگاه جامع و تحلیلی به خوانندگان فارسی‌زبان است تا بتوانند درک بهتری از تحولات اخیر در دنیای سرمایه‌گذاری خطرپذیر و روندهای نوظهور در حوزه فناوری کسب کنند. برای اطلاعات بیشتر در مورد فناوری‌های نوین و بازارهای مالی، می‌توانید به منابع معتبر و به‌روز مراجعه نمایید. همچنین برای آشنایی با بیت کوین و فناوری‌های مرتبط، می‌توانید مقالات تخصصی در این زمینه را مطالعه کنید.

گزارش جدید Pitchbook به وضوح نشان می‌دهد که استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵، توانسته‌اند بخش اعظم سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر در سراسر جهان را به خود اختصاص دهند. بر اساس این گزارش، ۵۷.۹ درصد از کل سرمایه‌های VC جهانی در این بازه زمانی، به استارت‌آپ‌های فعال در زمینه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین تخصیص یافته است. این رقم، در مقایسه با سه ماهه اول سال ۲۰۲۴ که تنها ۲۸ درصد از سرمایه‌های VC به این حوزه اختصاص یافته بود، رشدی چشمگیر را نشان می‌دهد و حاکی از تغییر اولویت‌های سرمایه‌گذاران و تمرکز فزاینده بر سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی است.

Pitchbook در گزارش خود تاکید می‌کند که «سرمایه‌گذاران همچنان با مشکل FOMO [ترس از دست دادن فرصت] در زمینه هوش مصنوعی دست و پنجه نرم می‌کنند.» FOMO، یا همان ترس از دست دادن فرصت، پدیده‌ای رایج در بازارهای مالی و فناوری است که در آن سرمایه‌گذاران به دلیل نگرانی از جاماندن از سودهای بالقوه، به سرعت وارد بازار می‌شوند. در حال حاضر، به نظر می‌رسد که این پدیده در بازار سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی به شدت حاکم است و سرمایه‌گذاران با اشتیاق فراوان به دنبال فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این حوزه هستند.

بر اساس این گزارش، جریان سرمایه به سمت هوش مصنوعی، حتی در آمریکای شمالی نیز متمرکزتر بوده است؛ به طوری که ۷۰ درصد از سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر در این منطقه، در سه ماهه اول سال جاری، به استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی اختصاص یافته است. این تمرکز جغرافیایی، نشان‌دهنده نقش پیشرو آمریکای شمالی در توسعه و سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی است و احتمالا به دلیل حضور شرکت‌های بزرگ فناوری و اکوسیستم استارت‌آپی قوی در این منطقه باشد. به طور کلی، داده‌های Pitchbook به وضوح نشان می‌دهد که هوش مصنوعی، در حال حاضر، به جذاب‌ترین حوزه برای سرمایه‌گذاری خطرپذیر در سطح جهان تبدیل شده است.

گزارش Pitchbook نشان می‌دهد که بخش هوش مصنوعی در سطح جهانی، در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵، موفق به جذب مبلغ قابل توجه ۷۳ میلیارد دلار سرمایه شده است. این رقم، به تنهایی بیش از نیمی از کل ارزش معاملات مرتبط با هوش مصنوعی در سال گذشته (۲۰۲۴) را شامل می‌شود. حجم بالای سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی در این بازه زمانی کوتاه، نشان‌دهنده سرعت و شتاب رشد این حوزه و تمایل شدید سرمایه‌گذاران به تزریق سرمایه به استارت‌آپ‌های فعال در این بخش است.

با این حال، لازم به ذکر است که بیش از نیمی از این مبلغ ۷۳ میلیارد دلاری، مربوط به یک معامله بزرگ بوده است. شرکت OpenAI، سازنده مدل زبانی قدرتمند ChatGPT، در تاریخ ۳۱ مارس، یک دور سرمایه‌گذاری ۴۰ میلیارد دلاری را با رهبری SoftBank به پایان رساند. این سرمایه‌گذاری عظیم، نشان‌دهنده ارزش‌گذاری بالای شرکت‌های پیشرو در حوزه سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی و پتانسیل بالای آن‌ها برای رشد و سودآوری در آینده است.

علاوه بر OpenAI، شرکت Anthropic نیز در ماه مارس، موفق به جذب ۳.۵ میلیارد دلار سرمایه در یک دور سرمایه‌گذاری سری E شد. Anthropic، یکی دیگر از شرکت‌های برجسته در حوزه هوش مصنوعی است که به توسعه مدل‌های زبانی بزرگ و هوش مصنوعی اخلاقی و مسئولانه متمرکز است. این دورهای سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی بزرگ، نشان‌دهنده تمرکز سرمایه‌گذاران بر شرکت‌های پیشرو و نوآور در این حوزه و رقابت شدید برای جذب سرمایه در میان استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی است.

ماریا پالما، یکی از شرکای عمومی در Freestyle Capital، در اظهارنظری جالب، دلیل اصلی هجوم سرمایه‌گذاران به سمت سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی را ترس از دست دادن بازار (FOMO) عنوان کرده است. به گفته پالما، «ترس از اینکه شخص دیگری بازار شما را به دست آورد، هرگز بیشتر از امروز نبوده است.» این جمله، به خوبی گویای احساس رقابت شدید و نگرانی از جاماندن از فرصت‌های سودآور در بازار هوش مصنوعی است که در میان سرمایه‌گذاران خطرپذیر وجود دارد.

پالما در ادامه افزود: «شما شاهد کاهش سرعت نبوده‌اید؛ زیرا سرعت تغییر در سمت فناوری، تقریباً غیرقابل هضم است.» این اظهارنظر، به سرعت سرسام‌آور پیشرفت‌های فناوری در حوزه هوش مصنوعی اشاره دارد. تحولات سریع و نوآوری‌های پی‌درپی در این حوزه، باعث شده تا سرمایه‌گذاران احساس کنند که باید به سرعت وارد عمل شده و در استارت‌آپ‌های перспективno سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی کنند تا از رقبای خود عقب نمانند.

به طور خلاصه، پدیده FOMO، به عنوان یک عامل روانشناختی قدرتمند، نقش مهمی در افزایش سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵ ایفا کرده است. سرمایه‌گذاران، تحت تاثیر این پدیده، به سرعت سرمایه‌های خود را به سمت استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی سرازیر کرده‌اند و این امر، باعث افزایش رقابت و ارزش‌گذاری‌های بالا در این حوزه شده است. با این حال، برخی از کارشناسان هشدار می‌دهند که این هیجان بیش از حد و FOMO، ممکن است منجر به ایجاد حباب در بازار هوش مصنوعی شود.

در کنار هیجان و خوش‌بینی گسترده نسبت به سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی، برخی از صداهای هشدار نیز به گوش می‌رسد. نامدی اوکیه، یکی از بنیانگذاران و شریک مدیریت در ۶۴۵ Ventures، نسبت به افراط و تفریط در بازار هوش مصنوعی هشدار داده و پیش‌بینی کرده است که «بازنده‌های زیادی وجود خواهند داشت.» اوکیه معتقد است که هجوم بی‌رویه سرمایه‌گذاران به سمت هوش مصنوعی، بدون ارزیابی دقیق و منطقی فرصت‌ها و ریسک‌ها، می‌تواند نتایج ناخوشایندی را به همراه داشته باشد.

او در ادامه افزود: «بسیاری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، فقط می‌گویند: “هی، این فقط می‌تواند بالا برود.” و این معمولاً دستورالعملی برای شکست است؛ زمانی که این اتفاق شروع می‌شود، شما از واقعیت جدا می‌شوید.» این اظهارنظر، به خوش‌بینی بیش از حد و غیرواقع‌بینانه برخی از سرمایه‌گذاران در مورد بازار سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی اشاره دارد. اوکیه معتقد است که این نوع تفکر، می‌تواند منجر به تصمیمات نادرست سرمایه‌گذاری و در نهایت، ضررهای مالی قابل توجه برای برخی از سرمایه‌گذاران شود.

به طور کلی، هشدارهای اوکیه و سایر کارشناسان، نشان‌دهنده لزوم احتیاط و بررسی دقیق‌تر فرصت‌های سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی است. در حالی که پتانسیل‌های رشد و نوآوری در این حوزه بسیار زیاد است، اما ریسک‌ها و چالش‌هایی نیز وجود دارد که نباید نادیده گرفته شوند. سرمایه‌گذاران باید با دیدی واقع‌بینانه و تحلیل دقیق، به ارزیابی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی بپردازند و از هیجانات بازار و FOMO دوری کنند.

در حالی که هوش مصنوعی در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵، به طور قاطع بر بازار سرمایه‌گذاری خطرپذیر تسلط یافته است، حوزه ارزهای دیجیتال و بلاک‌چین نیز شاهد تحولات مثبتی بوده است. بر اساس گزارش CryptoRank، استارت‌آپ‌های فعال در حوزه کریپتو و بلاک‌چین، در سه ماهه اول سال جاری، موفق به جذب ۴.۸ میلیارد دلار سرمایه شده‌اند. این رقم، اگرچه در مقایسه با ۷۳ میلیارد دلار جذب شده توسط بخش هوش مصنوعی، بسیار کمتر است، اما همچنان نشان‌دهنده جریان قابل توجه سرمایه به سمت حوزه کریپتو است.

نکته قابل توجه در مورد سرمایه‌گذاری خطرپذیر کریپتو، رشد قابل توجه آن نسبت به سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۴ است. بر اساس گزارش CryptoRank، حجم سرمایه‌گذاری VC در حوزه کریپتو در سه ماهه اول ۲۰۲۵، بیش از چهار برابر مبلغ ۱.۱ میلیارد دلاری بوده است که در سه ماهه پایانی سال گذشته جمع‌آوری شده بود. این رشد، نشان‌دهنده بازگشت تدریجی اعتماد سرمایه‌گذاران به حوزه کریپتو و بهبود شرایط بازار پس از یک دوره رکود است.

همچنین، سه ماهه اول سال ۲۰۲۵، بزرگترین سه ماهه برای ارزش معاملات سرمایه‌گذاری خطرپذیر در حوزه کریپتو، از سه ماهه سوم سال ۲۰۲۲ به شمار می‌رود. این آمار، نشان می‌دهد که بازار سرمایه‌گذاری خطرپذیر کریپتو، در حال خروج از رکود و بازگشت به مسیر رشد است. با این حال، لازم به ذکر است که تقریباً نیمی از مبلغ ۴.۸ میلیارد دلاری جذب شده در سه ماهه اول ۲۰۲۵، مربوط به یک معامله بزرگ (سرمایه‌گذاری ۲ میلیارد دلاری شرکت MGX در بایننس) بوده است. بدون در نظر گرفتن این معامله بزرگ، حجم سرمایه‌گذاری خطرپذیر کریپتو همچنان قابل توجه و رو به افزایش است.

یکی از دلایل احتمالی افزایش سرمایه‌گذاری خطرپذیر کریپتو، بهبود فضای نظارتی در ایالات متحده است. به نظر می‌رسد که پس از یک دوره ابهام و عدم اطمینان، رویکرد نهادهای نظارتی در ایالات متحده نسبت به ارزهای دیجیتال، در حال تغییر به سمت تعامل و همکاری بیشتر است. این تغییر رویکرد، می‌تواند به افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران و جذب سرمایه‌های بیشتر به حوزه کریپتو کمک کند.

به عنوان نمونه‌ای از این روند مثبت، می‌توان به گزارش اخیر بلومبرگ اشاره کرد که در تاریخ ۱۷ آوریل منتشر شد. بر اساس این گزارش، صندوق Galaxy Ventures Fund I متعلق به مایک نووگراتز، قصد دارد از هدف سرمایه‌گذاری ۱۵۰ میلیون دلاری خود فراتر رود و انتظار می‌رود هنگام بسته شدن در پایان ماه ژوئن، به ۱۸۰ میلیون دلار برسد. این موفقیت در جذب سرمایه توسط یک صندوق فعال در حوزه کریپتو، نشان‌دهنده علاقه و اعتماد سرمایه‌گذاران به پتانسیل‌های بلندمدت این بازار است.

به طور خلاصه، با وجود سلطه هوش مصنوعی بر سرمایه‌گذاری خطرپذیر، حوزه کریپتو نیز نشانه‌هایی از بهبود و بازگشت به دوران رونق را از خود نشان می‌دهد. افزایش تدریجی سرمایه‌گذاری VC در این حوزه، بهبود فضای نظارتی و موفقیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری کریپتو در جذب سرمایه، همگی نشان‌دهنده پتانسیل‌های بلندمدت این بازار و احتمال بازگشت سرمایه‌گذاران به حوزه کریپتو در آینده است.

گزارش‌های Pitchbook و CryptoRank، به وضوح نشان می‌دهند که در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵، شاهد تغییر روند قابل توجهی در سرمایه‌گذاری خطرپذیر جهانی بوده‌ایم. هوش مصنوعی، به عنوان فناوری نوظهور و پرپتانسیل، به سرعت به بخش غالب در سرمایه‌گذاری VC تبدیل شده و سهم بسیار بیشتری از سرمایه‌ها را نسبت به سایر بخش‌ها، از جمله حوزه ارزهای دیجیتال، به خود اختصاص داده است. پدیده FOMO، سرعت بالای نوآوری‌ها و پتانسیل‌های گسترده کاربرد هوش مصنوعی، از جمله عوامل اصلی این تغییر روند هستند.

در مقابل، حوزه ارزهای دیجیتال نیز در سه ماهه اول ۲۰۲۵، شاهد نشانه‌هایی از بهبود و بازگشت تدریجی به دوران رونق بوده است. افزایش سرمایه‌گذاری VC در این حوزه، بهبود فضای نظارتی و موفقیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری کریپتو در جذب سرمایه، همگی نشان‌دهنده پتانسیل‌های بلندمدت این بازار و احتمال بازگشت سرمایه‌گذاران به حوزه کریپتو در آینده است. با این حال، رقابت با حوزه هوش مصنوعی برای جذب سرمایه، احتمالاً در آینده نیز ادامه خواهد داشت و استارت‌آپ‌های حوزه کریپتو باید تلاش بیشتری برای جلب توجه سرمایه‌گذاران و نشان دادن پتانسیل‌های نوآورانه خود انجام دهند.

در نهایت، بازار سرمایه‌گذاری خطرپذیر در حال حاضر به شدت تحت تاثیر هیجان و پتانسیل‌های هوش مصنوعی قرار دارد و این روند، احتمالاً در کوتاه‌مدت ادامه خواهد داشت. با این حال، حوزه ارزهای دیجیتال نیز همچنان پتانسیل‌های رشد و نوآوری فراوانی دارد و با بهبود شرایط بازار و رفع چالش‌های موجود، می‌تواند دوباره به یکی از بخش‌های جذاب و پرطرفدار برای سرمایه‌گذاران تبدیل شود. سرمایه‌گذاران هوشمند، با در نظر گرفتن هر دو حوزه هوش مصنوعی و ارزهای دیجیتال و تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری خود، می‌توانند از فرصت‌های سودآور در هر دو بازار بهره‌مند شوند.