سلطه هوش مصنوعی بر سرمایه‌گذاری خطرپذیر

بر اساس گزارش‌های جدید، به نظر می‌رسد که هوش مصنوعی (AI) به آهن‌ربای جدید سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC) در جهان تبدیل شده است. داده‌های منتشر شده از سوی Pitchbook نشان می‌دهد که استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵، بخش قابل توجهی از سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر در سراسر جهان را به خود اختصاص داده‌اند و از سایر بخش‌ها، از جمله حوزه ارزهای دیجیتال، پیشی گرفته‌اند. این گزارش، حاکی از تغییر چشمگیر در اولویت‌های سرمایه‌گذاران و تمرکز فزاینده بر پتانسیل‌های هوش مصنوعی است. در این مقاله، به بررسی دقیق‌تر این گزارش، دلایل سلطه هوش مصنوعی بر سرمایه‌گذاری خطرپذیر و وضعیت سرمایه‌گذاری در حوزه ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت.

در سال‌های اخیر، هوش مصنوعی به عنوان یکی از مهم‌ترین و پرپتانسیل‌ترین فناوری‌های نوظهور، توجه بسیاری از صنایع و سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرده است. پیشرفت‌های چشمگیر در زمینه یادگیری ماشین، پردازش زبان طبیعی و بینایی کامپیوتر، امکانات جدیدی را برای کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه‌های مختلف از جمله بهداشت و درمان، خودروهای خودران، خدمات مالی، و بسیاری دیگر فراهم کرده است. این پتانسیل‌های گسترده، باعث شده تا سرمایه‌گذاران خطرپذیر به طور فزاینده‌ای به استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی روی آورند و سرمایه‌های قابل توجهی را به این بخش اختصاص دهند.

در این مقاله، با بررسی گزارش Pitchbook و تحلیل‌های ارائه شده توسط کارشناسان، به بررسی دقیق‌تر روند سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی در سه ماهه اول ۲۰۲۵ و مقایسه آن با سایر بخش‌ها، از جمله حوزه ارزهای دیجیتال، خواهیم پرداخت. هدف ما ارائه یک دیدگاه جامع و آگاهانه به خوانندگان فارسی‌زبان است تا بتوانند درک بهتری از تغییرات در چشم‌انداز سرمایه‌گذاری خطرپذیر و فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی و ارزهای دیجیتال پیدا کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بازار ارزهای دیجیتال و بیت کوین، می‌توانید به منابع معتبر و تخصصی مراجعه نمایید.

بر اساس گزارش Pitchbook که در تاریخ ۱۷ آوریل منتشر شد، استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵، به طور بی‌سابقه‌ای بخش اعظم سرمایه‌های خطرپذیر جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. این گزارش نشان می‌دهد که ۵۷.۹ درصد از کل سرمایه‌گذاری‌های VC در سطح جهان، به استارت‌آپ‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین اختصاص یافته است. این رقم، در مقایسه با سه ماهه اول سال ۲۰۲۴ که تنها ۲۸ درصد از سرمایه‌های VC به این بخش اختصاص یافته بود، افزایش چشمگیری را نشان می‌دهد و حاکی از تغییر اولویت‌های سرمایه‌گذاران و تمرکز فزاینده بر هوش مصنوعی است.

Pitchbook در گزارش خود تاکید می‌کند که “سرمایه‌گذاران هنوز با مشکل FOMO [ترس از دست دادن فرصت] هوش مصنوعی دست و پنجه نرم می‌کنند.” این عبارت، به خوبی گویای هیجان و اشتیاق سرمایه‌گذاران برای ورود به بازار هوش مصنوعی و سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های این حوزه است. ترس از دست دادن فرصت‌های سودآور در این بازار نوظهور و پرپتانسیل، باعث شده تا سرمایه‌گذاران به سرعت سرمایه‌های خود را به سمت استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی هدایت کنند و رقابت برای جذب سرمایه در این بخش به شدت افزایش یابد.

گزارش Pitchbook همچنین نشان می‌دهد که تمرکز سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی در آمریکای شمالی حتی بیشتر از میانگین جهانی است. در این منطقه، ۷۰ درصد از کل سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر در سه ماهه اول ۲۰۲۵، به استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی اختصاص یافته است. این تمرکز بالا در آمریکای شمالی، می‌تواند به دلیل وجود شرکت‌های بزرگ فناوری پیشرو در حوزه هوش مصنوعی، اکوسیستم استارت‌آپی قوی و دسترسی به استعدادهای متخصص در این زمینه باشد. به طور کلی، داده‌های Pitchbook نشان می‌دهد که هوش مصنوعی به سرعت در حال تبدیل شدن به بخش غالب در سرمایه‌گذاری خطرپذیر جهانی است و این روند، احتمالاً در آینده نیز ادامه خواهد داشت.

بر اساس گزارش Pitchbook، بخش هوش مصنوعی در سطح جهانی، در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵، موفق به جذب ۷۳ میلیارد دلار سرمایه شده است. این رقم قابل توجه، بیش از نیمی از کل ارزش معاملات مرتبط با هوش مصنوعی در کل سال گذشته (۲۰۲۴) است. این حجم بالای سرمایه‌گذاری در سه ماهه اول ۲۰۲۵، نشان‌دهنده سرعت و شدت رشد بازار هوش مصنوعی و تمایل شدید سرمایه‌گذاران برای ورود به این بازار است.

با این حال، گزارش Pitchbook اشاره می‌کند که بیش از نیمی از این مبلغ ۷۳ میلیارد دلاری، مربوط به یک معامله بزرگ بوده است: دور سرمایه‌گذاری ۴۰ میلیارد دلاری OpenAI با رهبری SoftBank که در ۳۱ مارس به پایان رسید. OpenAI، شرکت سازنده مدل‌های زبانی بزرگ مانند ChatGPT، یکی از پیشروترین و موفق‌ترین شرکت‌ها در حوزه هوش مصنوعی است و جذب این حجم عظیم سرمایه توسط این شرکت، نشان‌دهنده ارزش‌گذاری بالای شرکت‌های پیشرو در این حوزه و پتانسیل بالای آن‌ها برای رشد و نوآوری است.

علاوه بر OpenAI، سایر دورهای قابل توجه سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی در ماه مارس شامل Anthropic بود که ۳.۵ میلیارد دلار در یک دور سری E جمع‌آوری کرد. Anthropic نیز یکی دیگر از شرکت‌های برجسته در حوزه هوش مصنوعی است که به توسعه مدل‌های زبانی بزرگ و هوش مصنوعی مسئولانه تمرکز دارد. این دورهای بزرگ سرمایه‌گذاری، نشان‌دهنده جریان عظیم سرمایه به سمت شرکت‌های پیشرو در حوزه هوش مصنوعی و رقابت شدید برای جذب سرمایه در این بخش است. به طور کلی، داده‌های Pitchbook نشان می‌دهد که بازار هوش مصنوعی در حال حاضر در یک فاز رشد انفجاری قرار دارد و سرمایه‌گذاران به شدت به پتانسیل‌های این بازار برای سودآوری و نوآوری ایمان دارند.

ماریا پالما، شریک عمومی در Freestyle Capital، در مصاحبه با Pitchbook، به پدیده FOMO (ترس از دست دادن فرصت) در میان سرمایه‌گذاران هوش مصنوعی اشاره کرده و گفته است: «ترس از اینکه شخص دیگری بازار شما را ببرد، هرگز بیشتر از الان نبوده است.» این اظهار نظر، به خوبی گویای وضعیت فعلی بازار سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی و انگیزه اصلی سرمایه‌گذاران برای ورود به این بازار است. سرمایه‌گذاران نگران هستند که از فرصت‌های سودآور و بازدهی بالای سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی جا بمانند و رقبا از آن‌ها پیشی بگیرند.

پالما در ادامه افزود: «شما شاهد کاهش سرعت نبوده‌اید زیرا سرعت تغییر در سمت فناوری تقریباً غیرقابل هضم است.» این جمله، به سرعت بالای تحولات و نوآوری‌ها در حوزه هوش مصنوعی اشاره دارد. فناوری هوش مصنوعی به سرعت در حال پیشرفت است و شرکت‌های جدید و نوآورانه‌ای به طور مداوم در حال ظهور هستند. این سرعت بالای تغییرات، باعث شده تا سرمایه‌گذاران احساس کنند که باید به سرعت وارد بازار شوند و در استارت‌آپ‌های перспективno سرمایه‌گذاری کنند تا از قافله عقب نمانند.

به طور خلاصه، FOMO، نقش مهمی در افزایش سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی در سه ماهه اول ۲۰۲۵ ایفا کرده است. سرمایه‌گذاران، تحت تاثیر هیجان و ترس از دست دادن فرصت، به سرعت سرمایه‌های خود را به سمت استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی هدایت می‌کنند و این امر، باعث افزایش رقابت و ارزش‌گذاری بالای شرکت‌های فعال در این حوزه شده است. با این حال، برخی از کارشناسان هشدار می‌دهند که این FOMO، ممکن است منجر به ایجاد حباب در بازار هوش مصنوعی و سرمایه‌گذاری بیش از حد در برخی از شرکت‌ها شود.

در حالی که هیجان و اشتیاق زیادی در مورد سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی وجود دارد، برخی از کارشناسان نسبت به افراط و تفریط در این بازار و احتمال ایجاد حباب هشدار می‌دهند. نامدی اوکیه، بنیانگذار و شریک مدیریت در ۶۴۵ Ventures، یکی از این کارشناسان است که معتقد است “افراط و تفریط‌هایی در حال وقوع است، و این به این معنی است که بازنده‌های زیادی وجود خواهند داشت.” اوکیه هشدار می‌دهد که سرمایه‌گذاری بی‌رویه و غیرمنطقی در استارت‌آپ‌های هوش مصنوعی، ممکن است منجر به نتایج ناخوشایندی برای برخی از سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها شود.

اوکیه در ادامه افزود: «بسیاری از صندوق‌های VC فقط می‌گویند: “هی، این فقط می‌تواند بالا برود.” و این معمولاً دستورالعملی برای شکست است – وقتی این اتفاق شروع می‌شود، شما از واقعیت جدا می‌شوید.» این جمله، به تفکر خوش‌بینانه و غیرواقع‌بینانه برخی از سرمایه‌گذاران اشاره دارد که تصور می‌کنند بازار هوش مصنوعی فقط به سمت بالا حرکت خواهد کرد و هیچ ریسک و خطری در این بازار وجود ندارد. اوکیه معتقد است که این نوع تفکر، می‌تواند منجر به سرمایه‌گذاری‌های نادرست و ضررهای مالی قابل توجه شود.

به طور کلی، هشدارهای اوکیه و سایر کارشناسان، نشان‌دهنده لزوم احتیاط و دقت در سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی است. در حالی که پتانسیل‌های رشد و سودآوری در این بازار بسیار زیاد است، اما ریسک‌ها و چالش‌هایی نیز وجود دارد که نباید نادیده گرفته شوند. سرمایه‌گذاران باید با دیدی واقع‌بینانه و تحلیل دقیق، به ارزیابی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی بپردازند و از سرمایه‌گذاری بی‌رویه و غیرمنطقی خودداری کنند. احتمالاً در آینده، شاهد تعدیل شدن هیجانات بازار و مشخص شدن برندگان و بازندگان واقعی در عرصه هوش مصنوعی خواهیم بود.

در مقایسه با سلطه هوش مصنوعی بر سرمایه‌گذاری خطرپذیر، حوزه ارزهای دیجیتال و بلاک‌چین، در سه ماهه اول ۲۰۲۵، سهم بسیار کمتری از سرمایه‌های VC جهانی را به خود اختصاص داده است. بر اساس گزارش CryptoRank، استارت‌آپ‌های حوزه کریپتو و بلاک‌چین، در این مدت، تنها ۴.۸ میلیارد دلار سرمایه جمع‌آوری کرده‌اند. این رقم، در مقایسه با ۷۳ میلیارد دلار جذب شده توسط بخش هوش مصنوعی، بسیار ناچیز به نظر می‌رسد و نشان‌دهنده تغییر جهت سرمایه‌گذاران از حوزه کریپتو به سمت هوش مصنوعی است.

با این حال، گزارش CryptoRank اشاره می‌کند که تقریباً نیمی از این مبلغ ۴.۸ میلیارد دلاری، یعنی ۲ میلیارد دلار، مربوط به یک معامله بزرگ بوده است: سرمایه‌گذاری شرکت سرمایه‌گذاری ابوظبی MGX در صرافی بایننس (Binance). بدون در نظر گرفتن این معامله بزرگ، حجم سرمایه‌گذاری خطرپذیر کریپتو در سه ماهه اول ۲۰۲۵، به ۲.۸ میلیارد دلار می‌رسد که همچنان رقم قابل توجهی است.

نکته مثبت در مورد سرمایه‌گذاری خطرپذیر کریپتو، افزایش تدریجی آن نسبت به سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۴ است. بر اساس گزارش CryptoRank، حجم سرمایه‌گذاری VC در حوزه کریپتو در سه ماهه اول ۲۰۲۵، بیش از چهار برابر ۱.۱ میلیارد دلاری بوده است که در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۴ جمع‌آوری شده بود. این افزایش، نشان‌دهنده بازگشت تدریجی اعتماد سرمایه‌گذاران به حوزه کریپتو و بهبود شرایط بازار پس از یک دوره رکود است. همچنین، سه ماهه اول ۲۰۲۵، بزرگترین فصل برای ارزش معاملات سرمایه خطرپذیر در حوزه کریپتو از سه ماهه سوم سال ۲۰۲۲ بوده است. این آمار، نشان می‌دهد که بازار VC کریپتو، به تدریج در حال خروج از رکود و بازگشت به روند رشد است.

یکی از دلایل احتمالی گرم شدن مجدد سرمایه خطرپذیر کریپتو، ظهور یک محیط نظارتی دوستانه‌تر در ایالات متحده است. پس از یک دوره ابهام و عدم قطعیت نظارتی، به نظر می‌رسد که دولت و نهادهای نظارتی در ایالات متحده، به تدریج به سمت رویکردی سازنده‌تر و حامیانه‌تر نسبت به ارزهای دیجیتال حرکت می‌کنند. این تغییر رویکرد نظارتی، می‌تواند به افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران و جذب سرمایه‌های بیشتر به حوزه کریپتو کمک کند.

به عنوان نمونه‌ای از این روند مثبت، می‌توان به گزارش اخیر بلومبرگ اشاره کرد که در تاریخ ۱۷ آوریل منتشر شد. بر اساس این گزارش، صندوق Galaxy Ventures Fund I مایکل نووگراتز، قرار است از هدف سرمایه‌گذاری ۱۵۰ میلیون دلاری خود فراتر رود و هنگام بسته شدن در پایان ماه ژوئن، می‌تواند به ۱۸۰ میلیون دلار برسد. این موفقیت در جذب سرمایه توسط صندوق گلکسی دیجیتال، نشان‌دهنده علاقه و اعتماد سرمایه‌گذاران به حوزه کریپتو و پتانسیل رشد بلندمدت این بازار است.

به طور خلاصه، با وجود سلطه هوش مصنوعی بر سرمایه‌گذاری خطرپذیر در سه ماهه اول ۲۰۲۵، حوزه ارزهای دیجیتال نیز نشانه‌هایی از بهبود و بازگشت رونق را از خود نشان می‌دهد. افزایش تدریجی سرمایه خطرپذیر کریپتو، بهبود فضای نظارتی در ایالات متحده و موفقیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری کریپتو در جذب سرمایه، همگی نشان‌دهنده پتانسیل‌های بلندمدت این بازار و احتمال بازگشت سرمایه‌گذاران به حوزه کریپتو در آینده است. با این حال، رقابت با حوزه هوش مصنوعی برای جذب سرمایه، احتمالاً در آینده نیز ادامه خواهد داشت و استارت‌آپ‌های حوزه کریپتو باید تلاش بیشتری برای جلب توجه سرمایه‌گذاران و نشان دادن پتانسیل‌های نوآورانه خود انجام دهند.

گزارش Pitchbook و CryptoRank، به وضوح نشان می‌دهند که در سه ماهه اول سال ۲۰۲۵، شاهد تغییر روند قابل توجهی در سرمایه‌گذاری خطرپذیر جهانی بوده‌ایم. هوش مصنوعی، به سرعت به بخش غالب در سرمایه‌گذاری VC تبدیل شده و سهم بسیار بیشتری از سرمایه‌ها را نسبت به سایر بخش‌ها، از جمله حوزه ارزهای دیجیتال، به خود اختصاص داده است. FOMO سرمایه‌گذاران، سرعت بالای نوآوری‌ها در حوزه هوش مصنوعی و پتانسیل‌های گسترده کاربرد این فناوری، از جمله عوامل اصلی این تغییر روند هستند.

در حالی که حوزه ارزهای دیجیتال در سه ماهه اول ۲۰۲۵، سهم کمتری از سرمایه‌گذاری VC را به خود اختصاص داده است، اما نشانه‌هایی از بهبود و بازگشت رونق نیز در این بازار دیده می‌شود. افزایش تدریجی سرمایه‌گذاری خطرپذیر کریپتو، بهبود فضای نظارتی در ایالات متحده و موفقیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری کریپتو در جذب سرمایه، همگی نشان‌دهنده پتانسیل‌های بلندمدت این بازار و احتمال بازگشت سرمایه‌گذاران به حوزه کریپتو در آینده است.

به طور کلی، بازار سرمایه‌گذاری خطرپذیر در حال حاضر به شدت تحت تاثیر هیجان و پتانسیل‌های هوش مصنوعی قرار دارد و این روند، احتمالاً در کوتاه‌مدت ادامه خواهد داشت. با این حال، بازار ارزهای دیجیتال نیز همچنان پتانسیل‌های رشد و نوآوری فراوانی دارد و با بهبود شرایط بازار و رفع چالش‌های موجود، می‌تواند دوباره به یکی از بخش‌های جذاب و پرطرفدار برای سرمایه‌گذاران تبدیل شود. در نهایت، تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری و توجه به هر دو حوزه هوش مصنوعی و ارزهای دیجیتال، می‌تواند رویکردی هوشمندانه و متعادل برای سرمایه‌گذاران در شرایط فعلی بازار باشد.