اهمیت راه حل های نقدی برای پذیرش کریپتو در اقتصادهای مبتنی بر پول نقد

نظر: چرا پذیرش کریپتو به راه حل های نقدی نیاز دارد

الکساندر گوسف، بنیانگذار و مدیرعامل شرکت Tectum، در این مقاله به موضوع مهمی می‌پردازد که اغلب در بحث‌های مربوط به ارزهای دیجیتال نادیده گرفته می‌شود: ضرورت ارائه راهکارهای پذیرش کریپتو که با واقعیت زندگی میلیاردها نفر در سراسر جهان سازگار باشد. برای سال‌ها، شرکت‌های فعال در حوزه کریپتو، کیف پول‌های دیجیتال و برنامه‌های صرافی را به عنوان کلید حل مشکلات مالی و تحقق رویای شمول مالی جهانی تبلیغ کرده‌اند. این ایده جذاب به نظر می‌رسد: دنیایی غیرمتمرکز و بدون مرز که در آن هر کسی با یک تلفن هوشمند و اتصال به اینترنت می‌تواند به خدمات مالی دسترسی داشته باشد. اما واقعیت، همانطور که گوسف به درستی اشاره می‌کند، به مراتب پیچیده‌تر و چالش‌برانگیزتر است.

در حالی که دنیای کریپتو غرق در مفاهیم نوآورانه و فناوری‌های پیشرفته است، یک حقیقت تلخ وجود دارد که نمی‌توان آن را نادیده گرفت: ۱.۴ میلیارد نفر در سراسر جهان هنوز به سیستم بانکی دسترسی ندارند و نرخ پذیرش کریپتو، با وجود تمام تبلیغات و تلاش‌ها، به سختی از مرز ۸ درصد فراتر رفته است. این آمار تکان‌دهنده نشان می‌دهد که شکاف عمیقی بین چشم‌انداز ایده‌آل کریپتو و واقعیت زندگی روزمره میلیاردها انسان وجود دارد. این شکاف، به ویژه در اقتصادهای در حال توسعه آفریقا، آسیای جنوبی و آمریکای لاتین، جایی که پول نقد همچنان پادشاهی می‌کند، عمیق‌تر و آشکارتر است.

در این مناطق، پول نقد نه تنها روش پرداخت غالب، بلکه اغلب تنها روش پرداخت قابل اعتماد و دسترس‌پذیر است. خدمات بانکی پراکنده و ناکافی هستند، دسترسی به تلفن‌های هوشمند محدود است و سواد دیجیتال، به ویژه در میان اقشار کم‌درآمد و روستایی، همچنان یک چالش بزرگ محسوب می‌شود. در چنین شرایطی، انتظار اینکه این جمعیت‌ها به طور ناگهانی از پول نقد دست بکشند و به سمت کیف پول‌های دیجیتال و صرافی‌های آنلاین مهاجرت کنند، نه تنها غیرواقع‌بینانه، بلکه بی‌توجهی به واقعیت‌های زندگی آن‌هاست. گوسف به درستی استدلال می‌کند که صنعت کریپتو باید رویکرد خود را تغییر داده و به جای تحمیل یک مدل کاملاً دیجیتالی، به دنبال راهکارهای پذیرش باشد که با واقعیت‌های اقتصادی و اجتماعی این مناطق سازگار باشد. در ادامه این مقاله، به بررسی دقیق‌تر این چالش و راهکارهای پیشنهادی گوسف برای افزایش پذیرش کریپتو در اقتصادهای مبتنی بر پول نقد خواهیم پرداخت.

واقعیت جهانی وابستگی به پول نقد

تصور غالب در میان بسیاری از فعالان حوزه فناوری و مالی این است که دنیای پرداخت‌ها به سرعت به سمت دیجیتالی شدن کامل پیش می‌رود و پول نقد به زودی به یک پدیده منسوخ شده تبدیل خواهد شد. با این حال، الکساندر گوسف با ارائه آمار و ارقام واقعی از کشورهای مختلف جهان، نشان می‌دهد که این تصور تا چه حد از واقعیت فاصله دارد. او با بررسی وضعیت پرداخت‌ها در کشورهایی مانند رومانی، مراکش، مصر و هند، به وضوح نشان می‌دهد که پول نقد همچنان نقش محوری و غیرقابل انکاری در اقتصاد جهانی ایفا می‌کند و پذیرش کریپتو، با وجود تمام تلاش‌ها، هنوز نتوانسته است این سلطه را به چالش بکشد.

رومانی، به عنوان مثال، کشوری عضو اتحادیه اروپا و با سطح توسعه یافتگی نسبتاً بالا، نمونه‌ای جالب توجه در این زمینه است. بر اساس آمارهای ارائه شده توسط گوسف، ۷۶ درصد از معاملات در رومانی همچنان با استفاده از پول نقد انجام می‌شود. این در حالی است که نرخ پذیرش کریپتو در این کشور به ۱۴ درصد رسیده است، که نشان می‌دهد علاقه و تمایل به استفاده از ارزهای دیجیتال در میان بخشی از جمعیت وجود دارد، اما پول نقد همچنان روش پرداخت ترجیحی و غالب برای اکثر مردم است. این آمار، به خوبی نشان می‌دهد که حتی در کشورهای اروپایی که زیرساخت‌های دیجیتال و دسترسی به خدمات مالی مدرن نسبتاً خوب است، پول نقد همچنان جایگاه خود را حفظ کرده و به سادگی قابل حذف نیست.

مراکش، کشوری در شمال آفریقا، نمونه‌ای دیگر از وابستگی جهانی به پول نقد است. در این کشور، با وجود رشد روزافزون پرداخت‌های دیجیتال و تلاش‌های دولت برای ترویج آن‌ها، پول نقد همچنان “پادشاه” روش‌های پرداخت است. با این حال، نکته قابل توجه این است که ۱۶ درصد از جمعیت مراکش، علی‌رغم ممنوعیت رسمی استفاده از کریپتو، راهی برای دسترسی و استفاده از آن پیدا کرده‌اند. این آمار، بار دیگر نشان می‌دهد که تقاضا و علاقه به کریپتو در میان مردم وجود دارد، حتی در شرایطی که محدودیت‌های قانونی و فرهنگی مانع از پذیرش گسترده آن می‌شود.

مصر، کشوری دیگر در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، با وابستگی شدیدتر به پول نقد مواجه است. در این کشور، تقریباً ۷۲ درصد از پرداخت‌ها همچنان به صورت نقدی انجام می‌شود، و نرخ پذیرش کریپتو به دلیل محدودیت‌های زیرساخت‌های دیجیتال و دسترسی کمتر به فناوری‌های نوین، تنها در حدود ۳ درصد است. با این حال، حتی در مصر نیز، بخشی از جمعیت به دنبال راه‌هایی برای استفاده از کریپتو هستند، که نشان‌دهنده پتانسیل بالقوه این فناوری در اقتصادهای در حال توسعه و مبتنی بر پول نقد است.

هند، به عنوان یکی از بزرگترین اقتصادهای در حال توسعه جهان و با جمعیتی جوان و علاقه‌مند به فناوری، اغلب به عنوان یک بازار کلیدی برای کریپتو در نظر گرفته می‌شود. با این حال، آمارها نشان می‌دهد که حتی در هند نیز، پول نقد همچنان نقش غالب را در معاملات روزمره ایفا می‌کند. بر اساس گزارش گوسف، ۶۳ درصد از معاملات در هند هنوز به صورت نقدی انجام می‌شود. این آمار، به وضوح نشان می‌دهد که گذار کامل به اقتصاد دیجیتال، حتی در کشورهایی که اشتیاق به فناوری‌های نوین زیاد است، یک فرآیند زمان‌بر و پیچیده است و پول نقد، همچنان برای مدت طولانی، بخش مهمی از سیستم پرداخت جهانی باقی خواهد ماند. در مجموع، این نمونه‌ها نشان می‌دهند که وابستگی جهانی به پول نقد، یک واقعیت غیرقابل انکار است و صنعت کریپتو برای رسیدن به پذیرش گسترده‌تر، باید این واقعیت را در نظر گرفته و راهکارهای متناسب با آن ارائه دهد.

مشکل واقعی کریپتو موانع پذیرش

به باور الکساندر گوسف، مشکل اصلی کریپتو، کمبود تقاضا یا عدم علاقه مردم به این فناوری نیست، بلکه موانع موجود بر سر راه پذیرش آن است که فراتر از مسائل فنی و فناوری قرار دارند. این موانع، شامل مقررات دولتی، شرایط اقتصادی، عادات مالی محلی، مسائل فرهنگی و اجتماعی و از همه مهم‌تر، عدم ارائه راهکارهای مناسب و دسترس‌پذیر برای اقتصادهای مبتنی بر پول نقد می‌شود. گوسف به درستی اشاره می‌کند که بزرگ‌ترین نقص صنعت کریپتو، این فرض نادرست است که کیف پول‌های دیجیتال و برنامه‌های بانکی، تنها نقاط ورود عملی و قابل تصور به دنیای کریپتو هستند. این طرز تفکر، میلیاردها نفری را نادیده می‌گیرد که در اقتصادهای مبتنی بر پول نقد زندگی می‌کنند و به روش‌های پرداخت سنتی متکی هستند.

گوسف استدلال می‌کند که صنعت کریپتو، به جای تحمیل یک مدل کاملاً دیجیتالی و متمرکز بر فناوری‌های پیشرفته، باید رویکردی عمل‌گرایانه‌تر و واقع‌بینانه‌تر اتخاذ کند و خود را با شرایط و نیازهای مناطق مختلف جهان وفق دهد. او پیشنهاد می‌دهد که استفاده از راهکارهای ترکیبی که پول نقد و کریپتو را با هم ترکیب می‌کنند، می‌تواند کلید پذیرش گسترده‌تر این فناوری در اقتصادهای مبتنی بر پول نقد باشد. به عنوان مثال، استفاده از اسکناس‌های فیزیکی متصل به بلاک چین، کوپن‌های کد QR و انتقال‌های مبتنی بر SMS، می‌تواند کریپتو را به روشی ملموس، قابل فهم و دسترس‌پذیر برای افرادی که به استفاده از پول نقد عادت کرده‌اند، وارد اقتصاد واقعی کند.

این رویکرد پیشنهادی گوسف، به جای نادیده گرفتن پول نقد و تلاش برای جایگزینی کامل آن با کریپتو، از پول نقد به عنوان یک پل و دروازه ورود به دنیای ارزهای دیجیتال استفاده می‌کند. این ایده، به هیچ وجه رادیکال و غیرمنطقی نیست و در واقع، ریشه در واقعیت‌های اقتصادی و اجتماعی بسیاری از مناطق جهان دارد. سیستم موفق M-Pesa در آفریقا، که به میلیون‌ها کاربر خدمات ارائه می‌دهد، نمونه‌ای بارز از یک راهکار مالی مبتنی بر نماینده است که به مردم اجازه می‌دهد بدون نیاز به حساب بانکی، پول نقد را با ارزش دیجیتال مبادله کنند. گوسف معتقد است که همین رویکرد می‌تواند برای کریپتو نیز کارساز باشد و به کاربران امکان دهد اسکناس‌های نقدی متصل به بلاک چین را در فروشندگان محلی معامله کنند و به راحتی وارد اکوسیستم کریپتو شوند.

در حال حاضر نیز، نمونه‌های کوچکی از این رویکرد در حال ظهور و آزمایش در نقاط مختلف جهان هستند. به عنوان مثال، پروژه Machankura، تراکنش‌های بیت کوین را از طریق شبکه‌های تلفن همراه پایه فعال می‌کند و توانسته است بیش از ۱۳۶۰۰ کاربر را در آفریقا جذب کند. این پروژه، نشان می‌دهد که راهکارهای مبتنی بر SMS و تلفن‌های همراه غیرهوشمند، می‌توانند بسیار کارآمدتر و دسترس‌پذیرتر از برنامه‌های پیچیده تلفن هوشمند برای پذیرش کریپتو در اقتصادهای مبتنی بر پول نقد باشند.

البته، نگرانی‌های امنیتی همواره در مورد استفاده از دارایی‌های فیزیکی مانند اسکناس مطرح می‌شود. اما گوسف به درستی اشاره می‌کند که استفاده از نمایندگان آموزش‌دیده و نظارت مناسب، می‌تواند خطرات امنیتی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. مهم‌تر از آن، این یک مشکل قابل حل است، در حالی که محروم کردن میلیاردها نفر از دسترسی به سیستم مالی مدرن، یک مشکل بسیار بزرگ‌تر و پیچیده‌تر است. صنعت کریپتو باید با پذیرش رویکردهای نوآورانه و ترکیبی، به دنبال حل این مشکل و افزایش پذیرش جهانی کریپتو باشد.

پیوریست‌های دیجیتال اشتباه متوجه می‌شوند

در فضای کریپتو، اغلب دیدگاه‌های “پیوریستی دیجیتال” وجود دارد که راهکارهای مبتنی بر کاغذ و پول نقد را منسوخ و غیرقابل قبول می‌دانند. این افراد، معتقدند که دنیای کریپتو باید کاملاً دیجیتالی و غیرمتمرکز باشد و هرگونه راهکار مبتنی بر پول نقد، یک گام به عقب و انحراف از اصول اولیه کریپتو محسوب می‌شود. الکساندر گوسف به شدت با این دیدگاه مخالف است و معتقد است که این “پیوریست‌های دیجیتال”، درک درستی از چگونگی تکامل سیستم‌های مالی و واقعیت‌های اقتصادی و اجتماعی جهان ندارند.

گوسف استدلال می‌کند که سیستم‌های مالی به تدریج و با گذشت زمان تکامل می‌یابند و مردم برای پذیرش و انطباق با فناوری‌های جدید، به زمان و راهکارهایی نیاز دارند که با شیوه زندگی فعلی آن‌ها سازگار باشد. تحمیل یک مدل کاملاً دیجیتالی و پیچیده به افرادی که به استفاده از پول نقد عادت کرده‌اند و دسترسی محدودی به فناوری‌های نوین دارند، نه تنها غیرعملی، بلکه غیرمنطقی است و مانع از پذیرش گسترده کریپتو می‌شود.

پروژه CoinText، یک سرویس انتقال کریپتو مبتنی بر SMS، نمونه‌ای از یک راهکار مبتنی بر پول نقد است که علی‌رغم موفقیت اولیه و گسترش به ۵۰ کشور جهان، به دلیل عدم حمایت صنعت کریپتو از این رویکرد، به تعطیلی کشیده شد. گوسف معتقد است که همین طرز فکر سخت‌گیرانه و پیوریستی که انتقال‌های SMS را نادیده گرفت و از حمایت از آن خودداری کرد، اکنون نیز مانع از پذیرش کریپتو در اقتصادهای دارای پول نقد زیاد می‌شود و فرصت‌های بزرگی را از دست می‌دهد.

در مقابل این دیدگاه‌های محدودکننده، پروژه‌های نوآورانه‌ای مانند Text BSV در حال ظهور هستند که پرداخت‌های همتا به همتا (P2P) ساتوشی‌ها را به طور مستقیم از طریق SMS فعال می‌کنند. این سرویس، بدون نیاز به دانلود برنامه، ثبت‌نام یا دانش قبلی از بیت کوین، امکان ارسال و دریافت ارز دیجیتال را فراهم می‌کند و بر روی هر تلفنی، حتی تلفن‌های غیرهوشمند، کار می‌کند. Text BSV، نشان می‌دهد که راهکارهای مبتنی بر SMS و پول نقد، همچنان می‌توانند نقش مهمی در افزایش پذیرش کریپتو ایفا کنند و نباید به سادگی نادیده گرفته شوند. گوسف تاکید می‌کند که صنعت کریپتو باید از این تفکرات پیوریستی دوری کرده و به دنبال راهکارهای عملی و متنوعی برای پذیرش گسترده‌تر این فناوری باشد.

یک فرصت ۵۰ میلیارد دلاری

الکساندر گوسف معتقد است که ادغام کریپتو در اقتصادهای مبتنی بر پول نقد، یک فرصت مالی عظیم و دست نخورده را پیش روی صنعت کریپتو قرار می‌دهد. او تخمین می‌زند که اگر کشورهایی مانند رومانی، با وابستگی شدید به پول نقد، بتوانند به نرخ پذیرش کریپتو 14 درصدی دست یابند، بازارهای مشابهی در سراسر جهان نیز می‌توانند از این الگو پیروی کرده و نرخ پذیرش خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهند. این پتانسیل، به یک فرصت ۵۰ میلیارد دلاری در سطح جهانی تبدیل می‌شود، زیرا کریپتو وارد اقتصادهایی می‌شود که تریلیون‌ها دلار هر سال در معاملات نقدی غیررسمی جابجا می‌شوند.

گوسف پیش‌بینی می‌کند که یک شبکه نماینده نقدی به کریپتو، می‌تواند تا سال ۲۰۳۰، ۱۰ میلیارد دلار درآمد ایجاد کند و موفقیت پلتفرم‌های پول تلفن همراه مانند M-Pesa را تکرار کند. این شبکه، با ایجاد یک زیرساخت مبتنی بر نمایندگان محلی و ارائه خدمات مالی دسترس‌پذیر و متناسب با نیازهای مردم، می‌تواند به یک موتور محرک قدرتمند برای پذیرش کریپتو در اقتصادهای مبتنی بر پول نقد تبدیل شود. حتی صرافی‌های کریپتو نیز از بهره‌برداری از این بازارهای کم‌خدمات و پر کردن شکاف بین اقتصادهای دیجیتال و نقدی سود خواهند برد و می‌توانند مشتریان جدیدی را جذب کرده و حجم معاملات خود را افزایش دهند.

مقررات‌گذاران، ممکن است در ابتدا به دلیل نگرانی‌های مربوط به شفافیت و پولشویی در مورد کریپتو مبتنی بر کاغذ تردید داشته باشند. اما گوسف تاکید می‌کند که نادیده گرفتن پتانسیل شمول مالی در این مقیاس، بسیار دشوارتر و پرهزینه‌تر خواهد بود. اگر دولت‌ها شاهد پتانسیل ایجاد ۵۰ میلیارد دلار فعالیت اقتصادی جدید و افزایش پذیرش فناوری‌های نوآورانه باشند، به احتمال زیاد برای یافتن راه‌حل‌ها و ایجاد چارچوب‌های نظارتی مناسب تلاش خواهند کرد، تا اینکه مانع پیشرفت و نوآوری شوند. پتانسیل اقتصادی و اجتماعی پذیرش کریپتو در اقتصادهای مبتنی بر پول نقد، بسیار بزرگ است و نباید به دلیل نگرانی‌های اولیه و محدود، از آن چشم‌پوشی کرد.

پول نقد با کریپتو ملاقات می‌کند

هدف اصلی و اولیه کریپتو، متحول کردن دسترسی مالی و ایجاد یک سیستم مالی فراگیرتر، عادلانه‌تر و دسترس‌پذیرتر برای همه مردم جهان بود. اما متاسفانه، تا به امروز، این هدف به طور کامل محقق نشده و کریپتو برای میلیاردها نفر در سراسر جهان، همچنان دور از دسترس باقی مانده است. الکساندر گوسف معتقد است که انتظار اینکه این جوامع به طور کامل از پول نقد دست بکشند و مستقیماً به کیف پول‌های دیجیتال و صرافی‌های آنلاین بپرند، نه تنها غیرواقع‌بینانه، بلکه یک استراتژی اشتباه و ناکارآمد است.

راه حل، به باور گوسف، این نیست که منتظر بمانیم تا این اقتصادها به طور کامل مدرن و دیجیتالی شوند، بلکه این است که با مردم در جایی که هستند ملاقات کنیم و راهکارهایی ارائه دهیم که با واقعیت زندگی آن‌ها سازگار باشد. این به معنای آزمایش راهکارهای سازگار با پول نقد، مشارکت با ارائه‌دهندگان خدمات مخابراتی و راه‌اندازی مدل‌های مبتنی بر نماینده است که به مردم اجازه می‌دهد از کریپتو به روشی استفاده کنند که برای آن‌ها آشنا، قابل فهم و دسترس‌پذیر به نظر برسد. صنعت کریپتو باید رویکردی منعطف، عمل‌گرایانه و نوآورانه اتخاذ کند و به جای پافشاری بر مدل‌های کاملاً دیجیتالی و محدود، به دنبال راهکارهای ترکیبی و مبتنی بر پول نقد نیز باشد.

اگر صنعت کریپتو این تغییرات اساسی را ایجاد نکند و به ارائه راهکارهای مناسب برای اقتصادهای مبتنی بر پول نقد توجه نکند، نرخ پذیرش فعلی، که به سختی از ۸ درصد فراتر رفته است، به احتمال زیاد دائمی خواهد شد و فرصت‌های بزرگی برای شمول مالی و رشد اقتصادی از دست خواهد رفت. کریپتو مبتنی بر کاغذ، به جای اینکه یک گام به عقب محسوب شود، می‌تواند پلی باشد که در نهایت میلیاردها نفر را به آینده امور مالی متصل می‌کند و رویای شمول مالی جهانی را به واقعیت تبدیل می‌سازد و نگهداری رمز ارز را برای همگان ممکن می سازد. صنعت کریپتو باید این فرصت را غنیمت شمرده و با ارائه راهکارهای نوآورانه و مبتنی بر پول نقد، به استقبال میلیاردها کاربر جدید در سراسر جهان برود و به وعده اصلی خود عمل کند.