دستکاری قیمت ارز دیجیتال

دستکاری قیمت ارز دیجیتال: بزرگترین مشکل بازارهای دارایی دیجیتال

بازار ارزهای دیجیتال، با وجود پتانسیل‌های فراوان و نوآوری‌های انقلابی، همواره با چالش‌ها و انتقاداتی نیز روبرو بوده است. یکی از مهم‌ترین و جدی‌ترین این چالش‌ها، مسئله دستکاری قیمت ارز دیجیتال است. به تازگی، یکی از مدیران اجرایی برجسته در حوزه سرمایه‌گذاری ارزهای دیجیتال، این موضوع را به عنوان بزرگترین مشکل بازارهای دارایی دیجیتال مطرح کرده و ادعاهای تکان‌دهنده‌ای را در مورد تبانی بین بازارسازان و صرافی‌ها برای مخدوش کردن قیمت توکن‌ها مطرح کرده است. این ادعاها، بار دیگر نگرانی‌ها در مورد شفافیت و عدالت در بازار ارزهای دیجیتال را افزایش داده و سوالات جدی را در مورد سلامت و پایداری این بازارها به وجود آورده است.

آرتور چونگ، بنیانگذار شرکت سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال DeFiance Capital، در یک پست جنجالی در شبکه اجتماعی X (توییتر سابق)، به صراحت اعلام کرد که بازارسازان و پروژه‌های ارز دیجیتال با همکاری یکدیگر، قیمت‌های مصنوعی و غیرواقعی ایجاد می‌کنند که می‌تواند برای مدت طولانی حفظ شود. به گفته چونگ، این تبانی پنهان، تشخیص قیمت واقعی و منصفانه ارزهای دیجیتال را برای سرمایه‌گذاران دشوار می‌کند و اعتماد به این بازارها را به شدت خدشه‌دار می‌سازد. او هشدار داد که اگر فعالان این صنعت به فکر اصلاح این وضعیت نباشند، بخش بزرگی از بازار ارز دیجیتال برای مدت نامعلومی “غیرقابل سرمایه‌گذاری” باقی خواهد ماند و پتانسیل رشد و توسعه آن به شدت محدود خواهد شد.

در این مقاله، به بررسی دقیق‌تر این ادعاهای جدی می‌پردازیم و ابعاد مختلف مسئله دستکاری قیمت ارز دیجیتال را مورد تحلیل قرار می‌دهیم. ابتدا به بررسی مکانیسم تبانی بین بازارسازان و صرافی‌ها و نحوه ایجاد قیمت‌های مصنوعی خواهیم پرداخت. سپس، به نقش صرافی‌های متمرکز در این مسئله و ادعای “چشم‌پوشی” آن‌ها از این تخلفات خواهیم پرداخت. در ادامه، به بررسی آمار و ارقام مربوط به کاهش قیمت توکن‌های جدید فهرست‌شده در صرافی‌ها و تاثیر آن بر سرمایه‌گذاران خرد خواهیم پرداخت. و در نهایت، به دنبال راه حل‌هایی برای مقابله با دستکاری قیمت ارز دیجیتال و بهبود شفافیت و عدالت در این بازارها خواهیم بود. هدف ما ارائه یک دیدگاه جامع و واقع‌بینانه از این مشکل جدی و ارائه راهکارهایی برای بهبود وضعیت فعلی است.

تبانی بازارسازان و صرافی‌ها: ریشه دستکاری قیمت

آرتور چونگ، در اظهارات خود، انگشت اتهام را به سمت تبانی بین بازارسازان و صرافی‌های ارز دیجیتال نشانه رفته است. به گفته او، این تبانی، ریشه اصلی دستکاری قیمت ارز دیجیتال در بازار است. بازارسازان، شرکت‌هایی هستند که به منظور افزایش نقدینگی و تسهیل معاملات در صرافی‌های ارز دیجیتال فعالیت می‌کنند. آن‌ها با ارائه سفارش‌های خرید و فروش به صورت مداوم، به ایجاد عمق بازار و کاهش نوسانات قیمتی کمک می‌کنند. اما، به گفته چونگ، برخی از بازارسازان به جای ایفای نقش بی‌طرفانه، با پروژه‌های ارز دیجیتال تبانی می‌کنند تا قیمت توکن‌های خاصی را به طور مصنوعی بالا نگه دارند یا دستکاری کنند.

چونگ مدعی است که این تبانی به این صورت عمل می‌کند که پروژه‌های ارز دیجیتال با بازارسازان قرارداد می‌بندند تا قیمت توکن‌های خود را در یک محدوده مشخص حفظ کنند یا به طور مصنوعی افزایش دهند. بازارسازان، با استفاده از سرمایه خود و دسترسی به اطلاعات بازار، اقدام به خرید و فروش توکن‌ها به گونه‌ای می‌کنند که قیمت را در جهت دلخواه پروژه هدایت کنند. این اقدامات، می‌تواند شامل خرید‌های بزرگ در زمان‌های خاص، ایجاد سفارش‌های خرید و فروش جعلی برای فریب سایر معامله‌گران، و یا حتی انتشار اخبار و شایعات مثبت در مورد پروژه برای تحریک تقاضا و افزایش قیمت باشد.

به گفته چونگ، نتیجه این تبانی، ایجاد قیمت‌های مصنوعی و غیرواقعی برای ارزهای دیجیتال است. سرمایه‌گذاران، به اشتباه تصور می‌کنند که قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضای واقعی بازار تعیین می‌شوند، در حالی که در واقع، قیمت‌ها به طور مصنوعی توسط بازارسازان و پروژه‌ها دستکاری قیمت ارز دیجیتال شده‌اند. این وضعیت، به ویژه برای سرمایه‌گذاران خرد که اطلاعات و منابع کافی برای تشخیص قیمت واقعی را ندارند، بسیار خطرناک است و می‌تواند منجر به ضررهای سنگین شود. چونگ تاکید می‌کند که در چنین شرایطی، “شما نمی‌دانید که آیا قیمت نتیجه تقاضا و عرضه ارگانیک است یا صرفاً به دلیل تبانی پروژه‌ها و بازارسازان برای تثبیت قیمت به منظور دستیابی به اهداف دیگر است.”

چشم‌پوشی صرافی‌های متمرکز: بازار آلت‌کوین‌ها به بازار لیموها تبدیل شده است

یکی دیگر از نکات قابل توجه در اظهارات آرتور چونگ، انتقاد شدید او از صرافی‌های متمرکز (CEXs) است. چونگ مدعی است که این صرافی‌ها “به طور مطلق چشم‌پوشی” می‌کنند و هیچ اقدامی برای مقابله با دستکاری قیمت ارز دیجیتال و تبانی بازارسازان انجام نمی‌دهند. او تعجب خود را از این بی‌تفاوتی صرافی‌های متمرکز ابراز می‌کند و معتقد است که آن‌ها باید مسئولیت بیشتری در قبال حفظ سلامت و شفافیت بازار بر عهده بگیرند.

چونگ، بازار آلت‌کوین‌ها را به عنوان “بازار لیموها” توصیف می‌کند. اصطلاح “بازار لیموها” در اقتصاد، به بازاری اطلاق می‌شود که در آن محصولات بی‌کیفیت به دلیل عدم تقارن اطلاعاتی، محصولات خوب را از بازار بیرون می‌رانند. در بازار لیموها، فروشندگان اطلاعات بیشتری نسبت به خریداران در مورد کیفیت محصول دارند و می‌توانند محصولات بی‌کیفیت را به قیمت محصولات باکیفیت به فروش برسانند. به گفته چونگ، بازار آلت‌کوین‌ها نیز به چنین بازاری تبدیل شده است، جایی که پروژه‌های بی‌کیفیت و دستکاری قیمت ارز دیجیتال شده، به دلیل تبانی بازارسازان و چشم‌پوشی صرافی‌ها، در حال غلبه بر پروژه‌های باکیفیت و واقعی هستند.

چونگ معتقد است که صرافی‌های متمرکز، به دلیل منافع مالی خود، تمایلی به برخورد با دستکاری قیمت ارز دیجیتال ندارند. صرافی‌ها از حجم معاملات بالا سود می‌برند و دستکاری قیمت ارز دیجیتال می‌تواند حجم معاملات را به طور مصنوعی افزایش دهد. همچنین، صرافی‌ها ممکن است با بازارسازان روابط تجاری داشته باشند و نخواهند این روابط را با برخورد با آن‌ها به خطر بیندازند. به همین دلیل، چونگ معتقد است که صرافی‌های متمرکز، به جای مقابله با دستکاری قیمت ارز دیجیتال، عملاً به آن “چشم‌پوشی” می‌کنند و اجازه می‌دهند که بازار آلت‌کوین‌ها به یک “بازار لیموها” تبدیل شود. این وضعیت، به گفته چونگ، نه تنها برای سرمایه‌گذاران خرد، بلکه برای کل صنعت ارزهای دیجیتال بسیار خطرناک است و می‌تواند اعتماد عمومی به این بازارها را به طور کامل از بین ببرد.

سقوط قیمت توکن‌های جدید: قربانیان خرده‌فروشان

یکی دیگر از ادعاهای تکان‌دهنده آرتور چونگ، مربوط به قیمت‌گذاری رویداد تولید توکن (TGE) در سال ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ است. چونگ، قیمت‌گذاری این رویدادها را “یک شوخی مطلق” توصیف می‌کند. به گفته او، قیمت دارایی‌های دیجیتال جدید، چند ماه پس از فهرست شدن در صرافی‌ها، به طور متوسط ۷۰٪ تا ۹۰٪ کاهش می‌یابد. این کاهش شدید قیمت، نشان می‌دهد که قیمت‌های اولیه این توکن‌ها به طور مصنوعی و غیرواقعی بالا بوده و پس از مدتی، حباب قیمتی آن‌ها ترکیده است.

چونگ تاکید می‌کند که “هر کسی که خرید کرده، به شدت ضرر کرده است.” این جمله، به وضوح نشان می‌دهد که قربانیان اصلی دستکاری قیمت ارز دیجیتال و قیمت‌گذاری غیرواقعی توکن‌های جدید، سرمایه‌گذاران خرد هستند. این سرمایه‌گذاران، که اغلب اطلاعات و تجربه کافی در بازار ارزهای دیجیتال ندارند، فریب تبلیغات و هیاهوی پروژه‌های جدید را می‌خورند و در قیمت‌های بالا اقدام به خرید توکن‌ها می‌کنند. اما پس از مدتی کوتاه، با مشخص شدن واقعیت و ترکیدن حباب قیمتی، سرمایه‌گذاران خرد با ضررهای سنگین و ناامیدکننده روبرو می‌شوند.

آمار و ارقام جمع‌آوری‌شده توسط مایلز دویچر، تحلیلگر ارز دیجیتال، نیز ادعای چونگ را تایید می‌کند. داده‌های دویچر نشان می‌دهد که در میان توکن‌های ارز دیجیتال فهرست‌شده در سال ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ در صرافی Binance، تنها ۳ مورد از ۲۷ مورد عملکرد خوبی داشته‌اند و در وضعیت سوددهی قرار دارند. این بدان معناست که ۸۸ درصد از توکن‌های جدید فهرست‌شده در Binance، از زمان فهرست شدن با کاهش قیمت روبرو شده‌اند. میزان کاهش قیمت‌ها، از ۱۹٪ تا ۹۰٪ متغیر بوده است. دویچر می‌گوید که این وضعیت، دلیل اصلی ترک خرده‌فروشان از بازار ارزهای دیجیتال است. سرمایه‌گذاران خرد، پس از تجربه ضررهای مکرر و ناامیدی از بازار، اعتماد خود را به این بازار از دست می‌دهند و از آن خارج می‌شوند. این خروج سرمایه‌گذاران خرد، می‌تواند به رکود و کاهش حجم معاملات در بازار ارزهای دیجیتال منجر شود.

راه حل‌ها و چشم‌انداز آینده: آیا امیدی به بهبود وجود دارد؟

اظهارات آرتور چونگ و آمارهای مایلز دویچر، تصویر بسیار نگران‌کننده‌ای از وضعیت فعلی بازار ارزهای دیجیتال و مسئله دستکاری قیمت ارز دیجیتال ارائه می‌دهند. به نظر می‌رسد که این بازار، با مشکلات جدی در زمینه شفافیت، عدالت و اعتماد روبرو است و نیاز به اقدامات جدی برای بهبود وضعیت دارد. اما آیا امیدی به بهبود وجود دارد؟ و چه راه حل‌هایی می‌توان برای مقابله با دستکاری قیمت ارز دیجیتال و بازگرداندن اعتماد به بازار ارائه داد؟

یکی از راه حل‌های پیشنهادی، افزایش نظارت و مقررات‌گذاری بر صرافی‌های متمرکز و بازارسازان است. نهادهای نظارتی، باید با جدیت بیشتری بر عملکرد این نهادها نظارت کنند و از تبانی و دستکاری قیمت ارز دیجیتال جلوگیری کنند. صرافی‌های متمرکز، باید ملزم به رعایت استانداردهای شفافیت بالاتر و ارائه اطلاعات دقیق و کامل در مورد معاملات و حجم معاملات باشند. همچنین، باید مکانیزم‌های قوی برای شناسایی و مجازات متخلفان ایجاد شود.

راه حل دیگر، ترویج صرافی‌های غیرمتمرکز (DEXs) و فناوری‌های غیرمتمرکز است. صرافی‌های غیرمتمرکز، به دلیل ماهیت غیرمتمرکز خود، کمتر در معرض دستکاری قیمت ارز دیجیتال و تبانی قرار دارند. در صرافی‌های غیرمتمرکز، معاملات به صورت مستقیم بین کاربران انجام می‌شود و واسطه‌های متمرکز حذف می‌شوند. این امر، شفافیت و امنیت معاملات را افزایش می‌دهد و امکان دستکاری قیمت ارز دیجیتال را کاهش می‌دهد. چانگ‌پنگ ژائو، مدیرعامل سابق Binance، نیز به نقص سیستم فعلی فهرست‌بندی در صرافی‌های متمرکز اعتراف کرده و پیشنهاد داده است که CEXها باید فهرست‌بندی‌ها را به طور خودکار انجام دهند، شبیه به نحوه عملکرد صرافی‌های غیرمتمرکز.

در نهایت، بهبود وضعیت بازار ارزهای دیجیتال و مقابله با دستکاری قیمت ارز دیجیتال، نیازمند تلاش و همکاری همه فعالان این صنعت است. پروژه‌های ارز دیجیتال، باید به اصول اخلاقی و شفافیت پایبند باشند و از تبانی با بازارسازان و دستکاری قیمت ارز دیجیتال خودداری کنند. صرافی‌های متمرکز، باید مسئولیت بیشتری در قبال حفظ سلامت و شفافیت بازار بر عهده بگیرند و با جدیت با تخلفات مقابله کنند. سرمایه‌گذاران، باید با آگاهی و دانش بیشتری وارد بازار ارزهای دیجیتال شوند و قبل از سرمایه‌گذاری، تحقیقات کافی را انجام دهند. با همکاری و تلاش جمعی، می‌توان به بهبود وضعیت بازار ارزهای دیجیتال و بازگرداندن اعتماد به این بازارها امیدوار بود.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

مسئله دستکاری قیمت ارز دیجیتال، به عنوان بزرگترین مشکل بازارهای دارایی دیجیتال، نگرانی‌های جدی را در مورد شفافیت، عدالت و اعتماد به این بازارها ایجاد کرده است. ادعاهای آرتور چونگ در مورد تبانی بازارسازان و صرافی‌ها، و آمارهای مایلز دویچر در مورد سقوط قیمت توکن‌های جدید، نشان‌دهنده عمق و گستردگی این مشکل است. برای بهبود وضعیت فعلی، نیاز به اقدامات جدی و همکاری همه فعالان صنعت ارزهای دیجیتال است. افزایش نظارت و مقررات‌گذاری، ترویج صرافی‌های غیرمتمرکز، و افزایش آگاهی و دانش سرمایه‌گذاران، می‌تواند به مقابله با دستکاری قیمت ارز دیجیتال و بازگرداندن اعتماد به بازار کمک کند. بازار ارزهای دیجیتال، با وجود چالش‌ها، همچنان پتانسیل‌های فراوانی برای رشد و نوآوری دارد. با تلاش و همکاری جمعی، می‌توان به آینده‌ای روشن‌تر و عادلانه‌تر برای این بازار امیدوار بود.

توجه داشته باشید که بازار ارزهای دیجیتال بسیار پرریسک است و سرمایه‌گذاری در آن نیازمند دقت و دانش کافی است. این مقاله به هیچ عنوان توصیه سرمایه‌گذاری نیست و صرفاً جنبه آموزشی و تحلیلی دارد. قبل از هرگونه تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری، حتماً تحقیقات کافی را انجام دهید و از مشاوران مالی متخصص کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ارزهای دیجیتال می‌توانید به مقاله اتریوم در وبسایت ما مراجعه کنید.