کاهش کارمزد تراکنش اتریوم به پایین‌ترین سطح ۵ ساله

خبر ناخوشایند برای شبکه اتریوم، خبر خوبی برای کاربران؟ بر اساس گزارش‌های اخیر، کارمزد تراکنش‌ها در شبکه اتریوم به پایین‌ترین سطح خود در پنج سال گذشته رسیده است. این کاهش چشمگیر، در حالی رخ می‌دهد که فعالیت کلی در این بلاک‌چین پیشرو، به طور محسوسی کاهش یافته است. آیا این کاهش کارمزد، نشانه‌ای از رکود در شبکه اتریوم است یا فرصتی برای کاربران و توسعه‌دهندگان؟ در این مقاله، به بررسی دقیق‌تر این موضوع، دلایل کاهش کارمزد تراکنش‌ها و چشم‌انداز آینده شبکه اتریوم خواهیم پرداخت.

اتریوم، به عنوان دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان و پلتفرم اصلی برای برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) و قراردادهای هوشمند، همواره با چالش کارمزدهای بالا دست و پنجه نرم کرده است. در دوره‌های اوج فعالیت شبکه، کارمزد تراکنش‌ها می‌تواند به ارقام سرسام‌آوری برسد و استفاده از اتریوم را برای بسیاری از کاربران، به ویژه برای تراکنش‌های کوچک، غیر اقتصادی کند. به همین دلیل، کاهش کارمزد تراکنش‌ها، به طور معمول خبر خوبی برای کاربران اتریوم تلقی می‌شود. اما آیا این کاهش اخیر، صرفاً یک خبر خوب است یا نشانه‌ای از مشکلات عمیق‌تر در اکوسیستم اتریوم؟

در این مقاله، با استناد به گزارش پلتفرم تحلیل درون زنجیره‌ای Santiment و تحلیل‌های کارشناسان، به بررسی دقیق‌تر وضعیت کارمزد تراکنش‌های اتریوم، دلایل کاهش آن و تاثیرات احتمالی آن بر آینده این شبکه خواهیم پرداخت. هدف ما ارائه یک دیدگاه جامع و بی‌طرفانه به خوانندگان فارسی‌زبان است تا بتوانند درک بهتری از وضعیت فعلی شبکه اتریوم و فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی آن پیدا کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اتریوم و اکوسیستم آن، می‌توانید به منابع معتبر و تخصصی مراجعه نمایید.

بر اساس گزارش جدید پلتفرم تحلیل درون زنجیره‌ای Santiment، هزینه‌های تراکنش در شبکه اتریوم به پایین‌ترین سطح خود در پنج سال گذشته رسیده است. این خبر، که توسط برایان کوینلیوان، مدیر بازاریابی Santiment، در یک پست وبلاگی در تاریخ ۱۷ آوریل (۲۹ فروردین) منتشر شد، نشان می‌دهد که میانگین کارمزد تراکنش در شبکه اتریوم در حال حاضر حدود ۰.۱۶۸ دلار به ازای هر تراکنش است. این رقم، در مقایسه با اوج کارمزدها در سال‌های گذشته، کاهش چشمگیری را نشان می‌دهد و به پایین‌ترین سطح از سال ۲۰۱۹ تاکنون رسیده است.

کاهش هزینه‌های شبکه اتریوم، همزمان با کاهش میزان فعالیت در این بلاک‌چین رخ داده است. به گفته کوینلیوان، کاهش کارمزدها با کاهش تعداد افرادی که ارز دیجیتال اتریوم (ETH) ارسال می‌کنند و با قراردادهای هوشمند تعامل دارند، همزمان شده است. این همزمانی، نشان می‌دهد که کاهش کارمزد تراکنش‌ها، احتمالاً ناشی از کاهش تقاضا برای استفاده از شبکه اتریوم و کاهش فعالیت کاربران در این بلاک‌چین است.

کاهش کارمزد تراکنش‌های اتریوم، می‌تواند هم جنبه‌های مثبت و هم جنبه‌های منفی داشته باشد. از یک سو، کارمزدهای پایین‌تر، استفاده از شبکه اتریوم را برای کاربران مقرون به صرفه‌تر و جذاب‌تر می‌کند. از سوی دیگر، کاهش کارمزدها ممکن است نشانه‌ای از کاهش فعالیت و رکود در شبکه باشد که می‌تواند بر توسعه و رشد بلندمدت اکوسیستم اتریوم تاثیر منفی بگذارد. در ادامه، به بررسی دقیق‌تر دلایل و پیامدهای این کاهش کارمزد خواهیم پرداخت.

برای درک بهتر علت کاهش کارمزد تراکنش‌های اتریوم، باید به مکانیزم عملکرد کارمزدها در این شبکه توجه کنیم. به گفته کوینلیوان، «وقتی افراد زیادی از اتریوم استفاده می‌کنند، کاربران برای تأیید سریع‌تر تراکنش‌های خود، هزینه‌های بیشتری را پیشنهاد می‌دهند. این امر باعث افزایش میانگین هزینه‌ها می‌شود.» به عبارت دیگر، در زمان اوج فعالیت شبکه، تقاضا برای فضای بلاک‌چین افزایش می‌یابد و کاربران برای اینکه تراکنش‌هایشان زودتر تایید شود، حاضر به پرداخت کارمزد بیشتری می‌شوند. این رقابت برای فضای بلاک‌چین، منجر به افزایش کارمزد تراکنش‌ها می‌شود.

در مقابل، «وقتی افراد کمتری تراکنش انجام می‌دهند، مانند آنچه که اکنون می‌بینیم، کاربران نیازی به پیشنهاد زیاد ندارند. در نتیجه، میانگین هزینه کاهش می‌یابد. این اساساً یک سیستم عرضه و تقاضا است.» به گفته کوینلیوان، کاهش فعلی کارمزد تراکنش‌های اتریوم، ناشی از کاهش تقاضا برای استفاده از شبکه و فضای بلاک‌چین است. با کاهش تعداد تراکنش‌ها و فعالیت کاربران، رقابت برای فضای بلاک‌چین کاهش می‌یابد و در نتیجه، کارمزد تراکنش‌ها نیز کاهش می‌یابد. این سیستم عرضه و تقاضا، عامل اصلی تعیین‌کننده کارمزد تراکنش‌ها در شبکه اتریوم است.

علاوه بر مکانیزم عرضه و تقاضا، کاهش فعالیت شبکه اتریوم نیز می‌تواند ناشی از عوامل دیگری باشد. به عنوان مثال، رکود کلی بازار ارزهای دیجیتال، کاهش علاقه سرمایه‌گذاران به برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) و قراردادهای هوشمند، و یا ظهور بلاک‌چین‌های رقیب با کارمزدهای پایین‌تر، همگی می‌توانند به کاهش فعالیت در شبکه اتریوم و در نتیجه، کاهش کارمزد تراکنش‌ها منجر شوند. در ادامه، به بررسی یکی از عوامل احتمالی کاهش فعالیت شبکه، یعنی تاثیر تعرفه‌های اقتصادی، خواهیم پرداخت.

یکی از عواملی که ممکن است به رکود فعالیت در شبکه اتریوم و کاهش کارمزد تراکنش‌ها کمک کرده باشد، اعلام تعرفه‌های گسترده توسط رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲ آوریل (۱۴ فروردین) است. به گفته کوینلیوان، پس از اعلام این تعرفه‌ها، بازارهای سنتی و ارزهای دیجیتال با کاهش قیمت مواجه شدند. این کاهش قیمت، می‌تواند ناشی از افزایش عدم اطمینان اقتصادی و نگرانی‌های مربوط به رکود اقتصادی جهانی باشد.

کوینلیوان اشاره می‌کند که «پس از اعلام تعرفه‌های گسترده رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ در ۲ آوریل، بازارهای سنتی و کریپتو با کاهش مواجه شدند. بسیاری از دارایی‌ها با وجود معافیت‌های تعرفه‌ای و یک توقف ۹۰ روزه برای اکثر کشورها، به سطح قبل از رونمایی خود بازنگشته‌اند.» این اظهارنظر، نشان می‌دهد که تعرفه‌های اقتصادی ترامپ، تاثیر منفی قابل توجهی بر بازارهای مالی، از جمله بازار ارزهای دیجیتال، داشته است و این تاثیر منفی، ممکن است به کاهش فعالیت در شبکه اتریوم و کاهش کارمزد تراکنش‌ها نیز منجر شده باشد.

بر اساس گزارش CoinGecko، قیمت اتریوم در ۱۴ روز گذشته بیش از ۱۲.۵٪ کاهش یافته است و در ۲۴ ساعت گذشته به صورت ثابت معامله شده و درست زیر ۱,۶۰۰ دلار قرار دارد. این کاهش قیمت، نشان‌دهنده فشار نزولی بر بازار اتریوم و کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران به این ارز دیجیتال است. کاهش قیمت اتریوم و سایر ارزهای دیجیتال، می‌تواند به کاهش انگیزه کاربران برای انجام تراکنش‌ها و فعالیت در شبکه‌های بلاک‌چین منجر شود و در نتیجه، کارمزد تراکنش‌ها نیز کاهش یابد.

با وجود کاهش کارمزد تراکنش‌ها و رکود فعالیت در شبکه اتریوم، کوینلیوان معتقد است که معامله‌گران صبورانه منتظر هستند تا عدم اطمینان اقتصادی جهانی از بین برود، قبل از اینکه فرکانس معمول تراکنش‌های اتریوم و آلت‌کوین خود را افزایش دهند. این دیدگاه، نشان می‌دهد که کاهش فعلی فعالیت شبکه اتریوم، ممکن است یک وضعیت موقتی باشد و با بهبود شرایط اقتصادی و رفع عدم اطمینان‌ها، فعالیت شبکه و به تبع آن، کارمزد تراکنش‌ها نیز دوباره افزایش یابد.

کوینلیوان می‌گوید: «از دیدگاه تجاری، هزینه‌های پایین می‌تواند مانع از بهبود قیمت شود، با این حال، او افزود که به نظر می‌رسد معامله‌گران صبورانه منتظر هستند تا عدم اطمینان اقتصادی جهانی از بین برود، قبل از اینکه فرکانس معمول تراکنش‌های اتریوم و آلت‌کوین خود را افزایش دهند.» این اظهارنظر، نشان می‌دهد که کارمزدهای پایین، لزوماً یک عامل منفی برای قیمت اتریوم نیستند و ممکن است نشانه‌ای از آمادگی بازار برای یک جهش قیمت در آینده باشند.

کوینلیوان همچنین تاکید می‌کند که «ما می‌توانیم به وضوح افزایش حساسیت نسبت به بحث‌های اتریوم و اخبار تعرفه‌ها/اقتصاد را ببینیم، زیرا قیمت‌ها واقعاً سطوح حمایت طولانی مدت را تهدید کرده‌اند.» او می‌افزاید: «هر چه جامعه خرده‌فروشی از یک دارایی دورتر شود، به ویژه دارایی که هنوز توسعه پررونقی دارد، احتمال یک جهش غافلگیرکننده با مقاومت کم بیشتر می‌شود.» این دیدگاه، نشان می‌دهد که با وجود کاهش فعلی قیمت و فعالیت اتریوم، پتانسیل برای یک جهش قیمت ناگهانی و قوی در آینده وجود دارد، به ویژه با توجه به توسعه مداوم و ارتقاء‌های آتی شبکه اتریوم.

یکی از مهم‌ترین تحولات آتی در شبکه اتریوم، ارتقاء Pectra است که انتظار می‌رود بهبودهای قابل توجهی را در مقیاس‌پذیری، کارایی و قابلیت‌های این شبکه به همراه داشته باشد. ارتقاء Pectra، پس از تاخیرهای ناشی از مشکلات پیکربندی و حملات سایبری در طول فعال‌سازی‌های تست‌نت Holesky و Sepolia، اکنون قرار است در تاریخ ۷ مه (۱۸ اردیبهشت) بر روی شبکه اصلی (mainnet) اتریوم فعال شود.

ارتقاء Pectra در دو فاز انجام خواهد شد. فاز اول این ارتقاء، که در ماه مه فعال خواهد شد، ظرفیت حباب لایه ۲ را از سه به شش دو برابر می‌کند. این افزایش ظرفیت، می‌تواند به کاهش هزینه‌های تراکنش و ازدحام شبکه در لایه ۲ کمک کند و امکان پرداخت هزینه‌ها را با استیبل‌کوین‌هایی مانند USDC و DAI فراهم کند. همچنین، حداکثر حد استیکینگ (staking) نیز از ۳۲ ETH به ۲,۰۴۸ ETH افزایش خواهد یافت. این تغییرات، می‌تواند به بهبود کارایی و کاربردپذیری شبکه اتریوم کمک کند.

فاز دوم ارتقاء Pectra، که انتظار می‌رود در اواخر سال ۲۰۲۵ یا اوایل سال ۲۰۲۶ انجام شود، ساختار داده جدیدی را برای افزایش کارایی ذخیره‌سازی داده و سیستمی را معرفی خواهد کرد که مقیاس‌پذیری را با فعال کردن گره‌ها برای تأیید داده‌های تراکنش بدون ذخیره کل مجموعه داده، بهبود می‌بخشد. این فاز دوم، به طور خاص بر بهبود مقیاس‌پذیری و کارایی بلندمدت شبکه اتریوم تمرکز دارد و می‌تواند به حل مشکل کارمزدهای بالای تراکنش در دوره‌های اوج فعالیت شبکه کمک کند. ارتقاء Pectra، به دنبال ارتقاء Dencun این شبکه در مارس ۲۰۲۴ انجام می‌شود که هزینه‌های تراکنش برای شبکه‌های لایه ۲ را کاهش داد و اقتصاد رول‌آپ‌های اتریوم را بهبود بخشید. این ارتقاءهای پی‌درپی، نشان‌دهنده تلاش مداوم توسعه‌دهندگان اتریوم برای بهبود مقیاس‌پذیری، کارایی و کاربردپذیری این شبکه است.

کاهش کارمزد تراکنش‌های اتریوم به پایین‌ترین سطح ۵ ساله، پدیده‌ای چندوجهی است که هم می‌تواند نشانه‌ای از رکود فعالیت شبکه و هم فرصتی برای کاربران و توسعه‌دهندگان باشد. از یک سو، کارمزدهای پایین‌تر، استفاده از شبکه اتریوم را برای کاربران مقرون به صرفه‌تر و جذاب‌تر می‌کند و می‌تواند به افزایش پذیرش و کاربردپذیری این شبکه کمک کند. از سوی دیگر، کاهش کارمزدها ممکن است نشانه‌ای از کاهش تقاضا و فعالیت در شبکه باشد که می‌تواند بر توسعه و رشد بلندمدت اکوسیستم اتریوم تاثیر منفی بگذارد.

با این حال، با توجه به تحلیل‌های ارائه شده و ارتقاء آتی Pectra، به نظر می‌رسد که کاهش فعلی کارمزد تراکنش‌های اتریوم، یک وضعیت موقتی باشد و با بهبود شرایط اقتصادی و فعال شدن ارتقاء Pectra، فعالیت شبکه و به تبع آن، کارمزد تراکنش‌ها نیز دوباره افزایش یابد. ارتقاء Pectra، با هدف بهبود مقیاس‌پذیری و کارایی شبکه اتریوم، می‌تواند به حل مشکل کارمزدهای بالای تراکنش در بلندمدت کمک کند و زمینه را برای رشد و توسعه بیشتر اکوسیستم اتریوم فراهم کند.

در نهایت، کاهش کارمزد تراکنش‌های اتریوم، می‌تواند هم به عنوان یک هشدار و هم به عنوان یک فرصت تلقی شود. هشدار از این جهت که نشان‌دهنده کاهش فعالیت و رکود احتمالی در شبکه است و فرصت از این جهت که استفاده از شبکه اتریوم را برای کاربران مقرون به صرفه‌تر می‌کند و زمینه را برای ورود کاربران جدید و توسعه برنامه‌های کاربردی جدید بر روی این پلتفرم فراهم می‌کند. سرمایه‌گذاران و فعالان بازار ارزهای دیجیتال باید با دقت تحولات شبکه اتریوم، به ویژه ارتقاء Pectra را زیر نظر داشته باشند و با تحلیل دقیق شرایط، تصمیمات آگاهانه‌ای در مورد سرمایه‌گذاری در این ارز دیجیتال اتخاذ نمایند.